PGO: probleemgestuurd onderwijs

Probleemgestuurd onderwijs is een vrij nieuwe leermethode die georganiseerd wordt door het houden van bijeenkomsten waarin probleemstellingen of casussen worden voorgelegd. Deze leermethode vereist een actieve houding en een goede voorbereiding van elke deelnemer.

Wat houdt het PGO systeem in?

PGO staat voor probleemgestuurd onderwijs. Het is een systeem dat vooral gebruikt wordt op hogescholen en universiteiten, maar het kan ook gebruikt worden op middelbare scholen of bij cursussen. Aan het PGO systeem wordt vormgegeven door het organiseren van bijeenkomsten waarin probleemstellingen of casussen worden behandeld. De bijeenkomst staat onder leiding van een leerkracht of deskundige.

Wat is het doel van het PGO systeem?

Het doel van het PGO systeem is niet direct het antwoord te vinden op de probleemstelling of casus, maar meer om kennis en inzicht te krijgen in de theorie waarop de probleemstelling of casus van toepassing is. Om dit doel te bereiken is het van belang dat er een taakverdeling is binnen de groep.

Wat is de taakverdeling binnen de groep?

Het is belangrijk om een aantal mensen een duidelijke taak te geven om de doelstelling die het PGO systeem heeft te behalen.

Leerkracht/deskundige

De leerkracht of deskundige heeft een ondersteunende taak. Het is de bedoeling dat de leerkracht of deskundige zo weinig mogelijk hoeft in te grijpen. De leerkracht of deskundige grijpt alleen in wanneer er lange stiltes vallen, verkeerde antwoorden of verklaringen worden aangenomen, of wanneer vragen onbeantwoord blijven doordat geen enkele deelnemer het antwoord weet.

Gespreksleider

Per bijeenkomst wordt één van de deelnemers aangewezen als gespreksleider. Het is de bedoeling dat elke deelnemer aan de beurt komt als gespreksleider. De gespreksleider heeft als taak om het gesprek te leiden. Hieronder wordt verstaan dat de gespreksleider ten eerste ervoor zorgt dat de leerkracht zo weinig mogelijk hoeft in te grijpen. Ten tweede zorgt de gespreksleider ervoor dat iedere deelnemer een keer aan het woord komt. Ten derde zorgt de gespreksleider ervoor dat voor iedereen duidelijk is wat voor de volgende keer gemaakt moet worden. Ten slotte houdt de gespreksleider een agenda bij zodat alles binnen de beschikbare tijd kan worden behandeld.

Notulist

Per bijeenkomst kan één van de deelnemers worden aangewezen als notulist, echter vaak wordt de taak van de notulist al uitgevoerd door de gespreksleider. Als er grote hoeveelheden moeten worden opgeschreven kan het handig zijn om iemand aan te wijzen als notulist die aan het einde van de bijeenkomst de vragen voor de eerstvolgende bijeenkomst mededeelt aan de andere deelnemers. Hiermee kan worden voorkomen dat er te veel tijd verloren gaat aan het opschrijven van belangrijke informatie of vragen tijdens de bijeenkomst.

Overige deelnemers

Elke individuele deelnemer heeft de taak om zich goed voor te bereiden voor een bijeenkomst en zich tijdens de bijeenkomst actief op te stellen om het leerproces van zichzelf en anderen te bevorderen.

Hoe ziet een bijeenkomst eruit?

Elke bijeenkomst bestaat uit een nabespreking en een voorbespreking. De nabespreking heeft betrekking op de voorgaande bijeenkomst. Aan het begin van elke bijeenkomst wordt onder leiding van de gespreksleider alle gevonden verklaringen en antwoorden bij elkaar gelegd en besproken. Daarna volgt de voorbespreking van een casus of probleemstelling deze bestaat uit een aantal stappen:

1. Onduidelijke definities of termen opzoeken
2. Het analyseren van de probleemstelling of casus door te brainstormen
3. Gevonden verklaringen verzamelen
4. Het formuleren van leerdoelen

Van de onduidelijkheden die tijdens het brainstormen ontstaan kunnen leerdoelen worden geformuleerd, deze moeten voor de eerstvolgende bijeenkomst worden gemaakt.

Ten slotte

Naast de PGO bijeenkomsten zijn er vaak toch nog colleges of klassikale lessen ter ondersteuning van de theoretische kennis. Het PGO systeem eist voor ieder de nodige training maar na enige tijd wordt het door velen ervaren als een goedwerkende leermethode.