Sociale Filosofie - Het FT-systeem
De samenleving, Heeft u de samenleving wel eens benaderd op een filosofische, wetenschappelijke manier. Vaak niet altijd te bemerken, maar onze samenleving en alle andere samenlevingen hebben een structuur: Het FT-systeem
Sociale Filosofie - Het FT-systeem
Het FT-systeem
Het FT-systeem, is een systeem dat gebruikt kan worden als beschrijvend model van de samenleving. Het systeem ontwikkelde zich, vanuit de oudere tijden. Mensen leerden zich vanaf toen in groep te organiseren omdat deze hen beschermen en hen zekerheid bieden. De groepen werden eenheden, die zichzelf in stand hielden om sterk te staan tegen de rest om zich heen. Dan wel, werd er van het individu geëist zich aan te passen, zich te beheersen en gehoor te geven aan autoriteiten.
Men kan groepen en gemeenschappen beschouwen als sociale systemen, die in voortdurende wisselwerking staan met hun omgeving. Zij treden blijkbaar op als een zelfstandige, hiërarchische eenheid en sturen zichzelf bij (sociale systemen = Stelsel, geordend geheel. Binnen de sociale filosofie wordt de maatschappij vaak opgevat als een FT-systeem).
Een tweetal voorbeelden:
- Cv-ketel: binnen een Cv-systeem wordt stroom geleid naar de verbrandingsmachine, zodat het water in de ketel kan worden verwarmd. De leiding kan op twee plaatsen door regelaars (thermostaten) worden onderbroken. Deze winnen informatie in over de temperatuur, dan wordt de stroom onderbroken totdat de normen zijn hersteld.
- Lichaamsreactie: Bij een agressieve prikkel van buitenaf wordt het lichaam gereed gemaakt zich te weer stellen, met behulp van adrenaline.
Uitleg:
- I: Input (= Informatie van buiten, die het systeem binnenkomt)
- S: Systeem (= Georganiseerde, hiërarchische eenheid)
- O: Output (= Bericht, dat uitgaat)
- M: Tolerantiemeter (=Toegelaten afwijking van de norm, de tolerantie binnen het systeem)
- F: Feedback (= Berichten van M naar R)
- R: Onafhankelijk Regelorgaan (=treedt corrigerend met behulp van T, indien de tolerantiemaat wordt overschreden)
- T: Terugkoppeling (=corrigerende handeling. Ook: Tegenkoppeling)
Terugkoppeling
Zoals u net al las, Sociale systemen kunnen beschreven worden als FT-systemen, systemen die functioneren via Feedback(F) en Tegenkoppeling(T). Zo worden in moderne samenlevingen afwijkingen in gedrag en opinie via pers en publieke opinie aan de kaak gesteld (F), door justitie beoordeeld (R) en vervolgens aangepakt (T: straf, censuur, opname). De instroom van vluchtelingen en het verblijf van allochtonen in een land (‘systeem’) kunnen ook in systeem-theoretische begrippen worden beschreven en begrepen. Sociale systemen kunnen dus van buitenaf en van binnenuit worden gestoord. De wanorde wordt gemeten aan de maatschappelijke norm (de VGO) en daarna, indien nodig, aangepakt. (VGO= Vaste groepsovertuiging (VGO). Omvat overtuigingen op het gebied van religie, moraal, wetenschap en kunst. Vervangt de vaak gebruikte term ideologie, die een dubbelzinnigge en te beperkte betekenis heeft.)
Steady State
Sociale systemen zijn ultra-stabiel, zij bewaren een labiele evenwichtstoestand (‘steady state’): er bestaan vele evenwichtspunten binnen het systeem als geheel en tussen de elementen onderling. Geen sprake van onverstoorbare vastheid, die het begrip systeem wel lijkt aan te geven.
Objectiviteit
Als FT-systeem verwerkt een samenleving continu informatie van buiten en stelt zich daarop iedere keer opnieuw op in. Een sociaal systeem wordt door zijn omgeving in stand gehouden, het is steeds in beweging en verandert voortdurend.
De beschrijving van een samenleving aan de hand van het FT-systeem is zeer neutraal. Je doet een poging maatschappelijke processen gemakshalve te vangen binnen een schema zonder dat je een diepere verklaring biedt voor de werking van het systeem. Je geeft dus enkel een nauwkeurige en een systematische beschrijving van dat wat er zich in een samenleving voor je ogen afpeelt.
Voor veel sociologen ligt dit anders. Zij zien een groep of samenleving als een samenhangend geheel dat onderworpen is aan eigen wetten en strategieën. Deze kunnen worden beschreven in informatietheoretische en cybernetische termen. En daarmee ontbrandt de strijd tussen atomisten aan de ene kant, Collectivisten, functionalisten en holisten aan de andere kant.