Literaire tekstinterpretatie: 'ruimte'

De ruimte waarin een verhaal zich afspeelt, speelt vaak een bijzonder grote rol in het verhaal. De ruimte draagt onder andere sterk bij aan de sfeer die in het verhaal zit en is onmisbaar in de literatuur.

Definitie van 'ruimte'

Een omgeving die zelf een deel van de vertelde geschiedenis vormt. De ruimte bestaat niet alleen uit tastbare dingen, ruimte is ook bijvoorbeeld de lucht, de muziek die draait en het tijdskader waarin de geschiedenis zich afspeelt.

Het beeld van een ruimte is altijd íemands beeld, van de verteller of een personage, je weet dus nooit zeker of het er daadwerkelijk precies zo uit ziet. Wie weet liegt het personage wel of ziet hij dingen anders dan anderen. Wanneer je literatuur analyseert dien je hier rekening mee te houden.

Soorten ruimte

  • Gemarkeerde ruimte: een ruimte die heel precies te lokaliseren is. (als er heel duidelijk wordt omschreven waar het verhaal zich afspeelt, hoe het er daar uit ziet enzovoorts)
  • (Ruimte) diffuus: als de plaats van handelen in het vage wordt gelaten. (zoals in sprookjes; 'een kasteel in een land hier ver vandaan)
  • Couleur locale: via de uitbeelding van de ruimte wordt informatie gegeven over de historische tijd of omgeving waarin het verhaal speelt.
  • Impliciete ruimte: een ruimte die niet beschreven wordt, maar waarvan je door het handelen van een personage toch een duidelijk beeld krijgt.

Functie van de ruimte

De ruimte maakt deel uit van het concrete verhaalniveau en kan verschillende functies hebben. Het bepalen van de functie van een ruimte voor de betekenis van het verhaal is in sterke mate een kwestie van interpretaties.

  1. Ruimte is aanleiding tot of voorwaarde voor het handelingsverloop
  2. Ruimte kan bijdragen aan de sfeer
  3. Ruimte kan in dienst staan voor de compositie van een verhaal
  4. Ruimte wordt ingezet voor karakterisering van personage
  5. Ruimte kan bijdragen aan de centrale betekenis van een roman
  6. De ruimte kan gethematiseerd zijn en het hoofd- en/of grondmotief steunen
  7. Ruimte kan een symbolische betekenis hebben
© 2009 - 2024 Flew, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Wanneer spreken we van literatuur?Wanneer spreken we van literatuur?Literatuur blijft een vaag begrip. Wanneer is iets literatuur en wanneer is het dat niet? Veel mensen vragen zich dat af…
Wat is het verschil tussen lectuur en literatuur?Wat is het verschil tussen lectuur en literatuur?Er is een groot verschil in waardering tussen lectuur en literatuur in Nederland. Literatuur wordt gezien als kunst, ter…
Nederlandse literatuurEr wordt een onderscheid gemaakt tussen literatuur en lectuur. Deze verschillen hebben vooral te maken met de schrijfsti…
Abstractie in beeldende kunst, muziek en literatuurIs beeldende kunst beter als het beter te begrijpen is? Is het niet belangrijk dat zoveel mogelijk mensen begrijpen wat…

Dyslexie: wat mogen ouders van de school verwachten?Dyslexie: wat mogen ouders van de school verwachten?Hoe krijgen ouders inzicht in de manier waarop dyslexie op school wordt aangepakt? Is er voldoende aandacht voor de lees…
In gesprek met de leerling: het onderwijsleergesprekVeel leraren vinden het in gesprek zijn met leerlingen een van de leukste aspecten binnen hun docentenbestaan. Het maakt…
Flew (124 artikelen)
Laatste update: 17-01-2009
Rubriek: Educatie en School
Subrubriek: Diversen
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.