Checklist basisschool kiezen

De meeste kinderen in Nederland gaan naar de basisschool zodra ze vier jaar zijn. In Nederland hebben ouders het recht om te bepalen naar wélke basisschool hun kind gaat. Een keuze die vaak voor de nodige hoofdbrekens kost want scholen kunnen onderling nogal van elkaar verschillen. Waar moet allemaal op gelet worden? Onderstaande lijst kan helpen om de juiste keuze te maken.

Visie

Een school heeft vrijwel altijd een bepaalde visie van waaruit het onderwijs wordt vormgegeven. Hoe de school tegen leerlingen (en hun ouders!) aankijkt en wat de school als speerpunten heeft, is de basis van waaruit vrijwel alle beslissingen genomen worden. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van tablets. Er zijn scholen die heel bewust tablets inzetten, er zijn ook scholen die net zo bewust géén gebruik maken van tablets. Ook de identiteit van de school is vaak in de visie verweven en kan veel uitmaken voor de manier waarop het onderwijs vorm krijgt. Let daarom op de volgende zaken:

• Is een bepaalde identiteit gewenst? (Denk aan openbaar, christelijk, gereformeerd, islamitisch...)
• Is een bepaalde onderwijskundige overtuiging gewenst? (Denk aan dalton, jenaplan, montessori...)
• Wordt er gebruik gemaakt van multi-media?

Bereikbaarheid

Uitgaande van een basisschoollooptijd van acht jaar, veertig schoolweken per jaar en vijf schooldagen per week zal een leerling 1600 dagen naar school gaan. Reden genoeg om kritisch te kijken naar de bereikbaarheid van de school. Denk er goed over na wat belangrijk is. Wellicht is het voor de één prettig om zo kort mogelijk over de afstand te doen, terwijl bij een ander de veiligheid van de route voorop staat. Ook wat betreft de bereikbaarheid van de school zijn er dus belangrijke aandachtspunten.

• Hoe lang is de afstand tussen huis en school?
• Is de school goed bereikbaar?
• Met welk vervoermiddel wilt u de school bereiken?
• Is de route naar school veilig? (Kan het kind op een bepaalde leeftijd zelf veilig op school komen?)
• Is er voldoende parkeergelegenheid voor auto of fiets?

Schooltijden

De tijd dat alle scholen op hetzelfde tijdstip beginnen en eindigen is voorbij. Hoewel het aantal lesuren dat een kind moet krijgen wettelijk vastgesteld is, staat het scholen (binnen bepaalde grenzen) vrij om te kiezen hoe ze deze uren over de diverse jaargroepen verdelen. Er zijn scholen die ervoor kiezen om jonge kinderen rustig te laten starten en de oudere leerlingen in verhouding meer uren naar school te laten gaan. Er zijn ook scholen die hier geen onderscheid in maken. Daar komt bij dat de tijd waarop de leerlingen tussen de middag vrij zijn, ook sterk uiteen kan lopen. Kijk daarom goed of de schooltijden aansluiten bij de wensen.

• Op welk tijdstip begint en eindigt de schooldag?
• Is er sprake van een continurooster? (Eten kinderen tussen de middag thuis of op school?)
• Zijn alle schooldagen even lang?
• Welke dagdelen zijn de leerlingen vrij? (Let op: Dit verschilt vaak per groep!)
• Staan de vakantiedagen vast of zijn deze vrij op te nemen?

Kwaliteit onderwijs

Van groot belang is ook de kwaliteit van het onderwijs. Een school kan prachtige beloftes doen, maar weten ze deze ook waar te maken? Net als bij beleggen geven resultaten uit het verleden geen garantie voor de toekomst, maar toch zijn er belangrijke indicators die iets kunnen zeggen over de onderwijskwaliteit van een school.

• Hoe is het rapport van de onderwijsinspectie? (Dit is online voor iedereen in te zien.)
• Hoe zijn de uitstroomprofielen van de afgelopen jaren? (Hoeveel procent van de leerlingen gaat naar VWO, HAVO, TL...)
• Maakt de school, indien nodig, gebruik van Remedial Teachers? (Bijles door gespecialiseerde leerkracht.)
• Is er aandacht voor leerlingen met dyslexie, dyscalculie, hoogbegaafdheid, faalangst, etc.?
• Is er aandacht voor de zogenaamde 21e eeuwse vaardigheden? (informatievaardigheid, samenwerken, kritisch denken, creativiteit, etc.)
• Laat het personeel zich regelmatig bijscholen?
• Hoe groot zijn de klassen?
• Hoe zijn de klassen ingedeeld? (op ontwikkelingsniveau, op leeftijd...)
• Welke lesmethodes worden er gebruikt?
• Hoeveel leerkrachten staan er voor één klas?
• Hoe is het contact tussen ouders en school geregeld?

Kwaliteit omgeving

Aangezien kinderen heel wat tijd in en om de school doorbrengen, is het ook niet verkeerd om de kwaliteit van de omgeving in de gaten te houden. Een school die zorg draagt voor haar leerlingen, zal ook hoge eisen stellen aan de omgeving waar deze leerlingen zich bevinden. Een aantal aandachtspunten zijn:

• Is het gebouw goed onderhouden?
• Is het gebouw schoon?
• Is het gebouw veilig? (overzichtelijk, ruimtes met ramen, deurscharnieren afgedekt, etc.)
• Is het gebouw kindvriendelijk? (Denk aan verlaagde toiletten, kranen, deurklinken, etc.)
• Is het gebouw opgeruimd?
• Is het plein schoon?
• Is het plein goed onderhouden?
• Is het plein aantrekkelijk? (denk aan: speeltoestellen, zon en schaduw, tegels, zand...)
• Is het plein veilig? (denk aan: ruim genoeg, overzichtelijk, materialen, hekwerk...)

Sociaal

Waar mensen samen zijn, is sprake van sociale interactie. Het spreekt voor zich dat dit ook op een basisschool het geval is. Er kunnen vriendschappen voor het leven ontstaan, maar helaas is er ook de andere kant van de medaille en kan het sociale klimaat op een school een enorme last voor een kind worden. Om dit laatste te voorkomen, kan op de volgende zaken gelet worden:

• Gaan er meerdere kinderen uit de buurt naar deze school?
• Is er een pestprotocol?
• Is er aandacht voor sociale vaardigheden?
• Welke ouders kiezen voor deze school? (Denk aan: sociale klasse, modale klasse, etniciteit, buurt...)
• Worden er -buiten de lessen om- activiteiten georganiseerd? (Denk aan: sportdag, koningsspelen, buurtfeest...)
• Hoe is de relatie tussen leerlingen en docenten?
• Is ieder kind in beeld bij docenten en klasgenoten?

Overig

Onderstaande aspecten zijn niet direct onder één noemer te plaatsen maar zijn wel punten die van belang kunnen zijn bij het kiezen van een geschikte school.

• Wat zeggen ouders van leerlingen over de school?
• Hoe is het eerste contact met de school?
• Hoe is de opvang geregeld? (denk aan: voor schooltijd, na schooltijd, tussen de middag...)
• Welke tarieven worden er gehanteerd voor opvang?
• Hoe hoog is de ouderbijdrage?
• Wat wordt er van ouders verwacht? (Denk aan: helpen tijdens lessen, pleinwacht, gespreksmomenten...)
• Heeft de school toekomstplannen? (Denk aan: verhuizen, verbouwen, andere uitgangspunten...)
• Gaan er meerdere kinderen uit de buurt naar school?
• Zijn er wendagen?
• Is er een leerlingstop?

Het kiezen van een geschikte school kan lastig zijn. Dat weten ouders, maar dat weet het schoolpersoneel ook. Het is daarom bij de meeste scholen mogelijk om een afspraak te maken voor een bezichtiging. Schroom niet om dit te doen. Een indruk op locatie kan heel waardevol zijn en is zeker niet ongebruikelijk.