Paralinguale communicatie

Wat is paralinguale communicatie? Paralinguale communicatie is een onderdeel van non-verbale communicatie en gaat over de manier waarop je spreekt en het gebruik van je stem: het volume waarop je spreekt, het tempo waarin je spreekt, de pauzes die je laat vallen, de melodie van je zinnen en je intonatie. Anders gezegd: paralinguale communicatie is wat je doet met je manier van communiceren en presenteren naast de verbale communicatie. Verbale communicatie gaat over de betekenis van wat je zegt, de inhoud van je verhaal. Non-verbale communicatie gaat over je lichaamstaal tijdens een presentatie, je stemgebruik en je plaats in de ruimte, de manier waarop je zit of staat en waarop je beweegt.

Wat kun je doen met paralinguale communicatie?

Het tempo waarop je spreekt

Door middel van het aanbrengen van tempowisselingen kun je een presentatie interessant en boeiend maken. Wanneer je sneller gaat praten wek je spanning op bij je luisteraar. Soms gebeurt dit onbewust wanneer je als presentator zelf steeds enthousiaster wordt tijdens de presentatie of wanneer je naar een climax in je verhaal toewerkt. (Denk bijvoorbeeld aan een commentator bij een sportwedstrijd).

Je kunt het tempo ook bewust opvoeren om de aandacht van je toehoorders te trekken. Het is wel belangrijk dat je het tempo daarna weer terug laat zakken. Wanneer je snel blijft spreken wekt dit nervositeit op en is het niet meer prettig om naar te luisteren. Door een gemiddeld hoger tempo kom je enthousiast over als presentator. Let op: ook hier geldt weer niet een te hoog tempo, anders komt het eerder nerveus over of worden toehoorders er nerveus van. Tempowisselingen kunnen een verhaal ook een bepaalde dramatiek meegeven.

Het inzetten van stilte

Door middel van het laten vallen van pauzes in je verhaal kun je als presentator emoties teweeg brengen bij toehoorders. Je kunt bijvoorbeeld eerst naar een rustig tempo zakken en dan een stilte laten vallen. Toehoorders zullen dan vaak gaan nadenken over de stof die je zojuist hebt verteld. Je kunt ook voor je reageert op een vraag of antwoord nog even een stilte laten vallen, om zo diegene de kans te geven zijn antwoord toe te lichten. Ook stilte kan drama of spanning meegeven aan een verhaal.

Intonatie

Het zal duidelijk zijn dat een verhaal minder interessant of zelfs saai wordt, wanneer het heel monotoon verteld wordt. Variatie in toonhoogte aanbrengen is een must voor een boeiend betoog.

Volume

Ook het volume waarop je spreekt kan bewust en creatief worden ingezet tijdens het geven van een presentatie. Natuurlijk geldt als basisregel dat het verhaal voor iedereen in de ruimte goed te verstaan moet zijn. Toch kun je soms door het volume naar beneden aan te passen juist de aandacht van je luisteraar opwekken doordat men zijn oren gaat spitsen om het goed te kunnen blijven volgen. Een hoger volume is iets wat je kunt toepassen als het bij de emotie in je verhaal past, bijvoorbeeld wanneer je je ergens over opwindt. Een continue hoog volume klinkt al snel als overschreeuwen en is heel vermoeiend om naar te luisteren.

Tips om te oefenen

Oefenen = doen! Om je spreekbeurt of presentatie te perfectioneren kun je natuurlijk veel lezen over paralinguale communicatie. De beste methode om het te leren is echter door het hardop te oefenen. Je kunt bijvoorbeeld stukjes opnemen, analyseren en nadoen van presentatoren op de televisie of radio. Ook kun je proberen te analyseren waarom je de presentatie van iemand anders boeiend of juist saai vindt door specifiek te letten op de paralinguale communicatie van die persoon.

Conclusie

Met paralinguale communicatie kun je sturen hoe je wilt dat mensen je verhaal oppakken. Paralinguale communicatie is naast non-verbale communicatie een manier om de inhoud van je verhaal extra kracht bij te zetten. Door het bewust gebruiken van paralinguale communicatie, wat wil zeggen dat je de juiste variatie in volume, tempo en intonatie aanbrengt, kun je zorgen dat je verhaal boeiend is om naar te luisteren en de luisteraars tijdens de hele presentatie aan je lippen hangen.