MediaMasters en de Week van de Mediawijsheid
Sinds 2010 wordt de Week van de Mediawijsheid georganiseerd. Het is een jaarlijks terugkerende campagne waar scholen op kunnen inhaken. Tienduizenden leerlingen klassen 7 en 8 van basisscholen doen jaarlijks mee en halen hun MediaMaster diploma. Met dat diploma in handen kunnen ze laten zien dat ze over de media hebben geleerd. Aandacht voor het onderwerp is belangrijk vanwege het toenemende gebruik van sociale media en de gevaren die kleven aan platforms. Ook leren de kinderen echt nieuws van onecht te onderscheiden en te blijven nadenken bij het gebruik van sociale media.
Maak de kinderen mediawijs in de Week van de Mediawijsheid
Mediawijsheid propageert om actief mee te doen aan de mediasamenleving. Burgers horen de kennis, vaardigheden en mentaliteit te hebben om bewust, kritisch en actief het nieuws van alle media op waarde te kunnen schatten. Het gaat hierbij om ‘oude’ media (televisie, radio, pers) en nieuwe media (apps, sms, sociale media). De mediawijsheid begint bij kinderen.
Kritische houding
Kinderen moeten ook beschermd worden tegen de kwalijke invloeden van media. Mediawijsheid gaat niet alleen over schadelijke invloeden en bescherming maar ook om media kritisch te kunnen analyseren, nepnieuws van echt te onderscheiden, om informatie te leren selecteren en om zelf media te maken. In het onderwijs kan kennis daarover worden aangeboden en kunnen vaardigheden worden aangeleerd. Mediawijsheid is essentieel om mee te kunnen doen in de moderne samenleving.
Nepnieuws
De wereld wordt overspoeld met nepnieuws en het is aan de mediaconsument om daar verstandig mee om te gaan. Voor we het weten zitten we in een filterbubbel en lezen we alleen nog maar berichten die binnen ons straatje passen, met daartussen ook nepnieuwsberichten. Filterbubbels ontstaan door personaliseren van het internetgedrag door bedrijven als Facebook en Google. Ons zoekgedrag krijgt algoritmes mee op basis waarvan de internetkolossen bepalen wat wel en wat niet wordt aangeboden. Kinderen kunnen leren dat er nepnieuws bestaat en weerbaar gemaakt worden tegen de misleiding. Die weerbaarheid is ook voor volwassenen belangrijk, omdat ook zij verstrikt kunnen raken in de wereld van het nepnieuws. Leerkrachten, kinderen en ouders kunnen elkaar scherp houden, zodat ze bewust zijn dat er veel meer is dan
"Dat heb ik op Facebook gelezen."
Pesten via sociale media
Sociale media zijn binnen ieders handbereik en met de opkomst van de smartphone zijn velen verbonden met een of ander
social media-platform.
Posten kan onder je eigen naam, onder een grappige naam of anoniem en daarin schuilt een gevaar dat anoniem de grootst mogelijke onzin en de meest kwetsende dingen
gepost kunnen worden. Ook is er volop mogelijkheid om kinderen te verleiden tot seksuele handelingen om hen daar in een later stadium mee te confronteren en chanteren. Het levert beschadigde kinderen op die zich niet meer vrij durven te bewegen en soms zelfs overgaan tot het meest verschrikkelijke van zelfmoord, omdat ze zich niet meer uit de kluwen kunnen ontwarren.
Amanda Todd
Amanda Todd was een 15-jarig meisje uit Canada dat via internet werd verleid tot het uittrekken van haar kleren. De volwassen man die haar dat liet doen, zette de beelden op internet en chanteerde haar. Amanda verloor haar vrienden en raakte in een isolement. Ze zag geen uitweg meer en pleegde in oktober 2012 zelfmoord. Ze werd bekend door social media, omdat ze een filmpje op YouTube zette waarin ze liet weten wie ze was en wat haar was overkomen. Het was het laatste dat ze deed voor haar zelfmoord. Cyberbulling, digitaal pesten, staat sindsdien hoog op de agenda. De pedofiele afperser staat in januari 2017 voor de rechter.
Er zijn vele soorten media en ze zijn algemeen toegankelijk. Dagelijks komen we er mee in aanraking:
- televisie
- krant
- radio
- internet
- social media
- games
- mobiele telefonie
Kinderen kunnen leren wat welk medium te bieden heeft en hoe je het beste met de media kunt omgaan.
In de Week van de Mediawijsheid (elk jaar in november) worden ouders, kinderen en leerkrachten op het spoor gezet van volwaardige mediawijsheid.
Het expertisecentrum van de Week van de Mediawijsheid heet
Mediawijzer en is in 2008 opgericht door de overheid. Men wilde het belang van mediawijsheid benadrukken en onder de aandacht brengen.
In Mediawijsheid werken samen:
- Kennisnet
- Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid
- Omroeporganisatie NTR,
- SIOB, Sectorinstituut Openbare Bibliotheken
- ECP, Platform voor Informatieve Samenleving
Meer dan vijfhonderd organisaties werken mee aan het vergroten van mediawijsheid in Nederland. De kernorganisaties vormen daarvan de kern een netwerk. De Week van de Mediawijsheid is een van de jaarlijkse evenementen van Mediawijsheid.
Elk jaar heeft de week een thema. De ene keer is het
Stijl van Leven (2012), de andere keer is het
Feit, Fake of Filter: Hoe word jij beïnvloed? (2016). De media hebben invloed op onze stijl van leven. Dit kan positief zijn maar ook negatief uitvallen. Voorbeelden van media in het dagelijks leven:
- De Wii, gebruik je die om te bewegen of zit je voor een beeldscherm?
- Social Media, vervangen die je echte vrienden?
- Politiek, hoe vinden we de waarheid over een politieke stroming in de brij van informatie op internet?
- Facebook, gebruik je dat om vrienden te maken of om te pesten?
Bron: Media Masters logo Groepen 7 en 8 van de deelnemende basisscholen krijgen spannende opdrachten waarmee de klas elke dag ongeveer een uur bezig is. Ze leren daarin echt van onecht te scheiden, dat niet alles en iedereen te vertrouwen is en leren wat de berichtgeving over de maker van het bericht zegt. De leerlingen leren ook hoe leuk media kan zijn. Als genoeg opdrachten goed zijn uitgevoerd worden ze
MediaMaster. De hoogste groepen van de basisschool kunnen zonder kosten meedoen. Het pakket bestaat uit vijf schooldagen met voor iedere dag een uur mediales. De lessen bestaan uit thema’s:
- Thema 1: Wat zijn media?
- Thema 2: Kritisch kijken
- Thema 3: Laat jij je verleiden?
- Thema 4: Eerlijk zullen we alles delen
De MediaMasters van OBS De Schakel /
Bron: Cora HertsenbergBibliotheek
De bibliotheek wordt ingeschakeld bij de Mediawijsheid. Daar kunnen ouders, leraren en kinderen terecht met vragen rondom mediawijsheid en media-opvoeding. In de bieb is immers veel informatie voor handen.
Ameland
In 2012 doen meer dan 2000 klassen mee aan de Week van de Mediawijsheid. Op Ameland doen de hoogste klassen van OBS De Schakel in Hollum en OBS 't Ienster mee. De leerlingen kunnen op school inloggen in de website van de Week van de Mediawijsheid, maar kunnen dat thuis ook, zodat ze alles wat ze leren aan hun ouders kunnen laten zien. De klas heeft een eigen thuispagina.
2017
De Week van de Mediawijsheid is in 2017 van 17 t/m 24 november.