Rwanda: de Hutu en Tutsi genocide

De honderdduizenden doden die in zeer korte tijd vielen in Rwanda, liet de wereld ontzettend schrikken. Niet alleen werd er gesproken over genocide, maar vooral ook waarom niemand deze had kunnen voorkomen. Het was ook niet de eerste keer dat er massamoorden voorkwamen in gedekoloniseerd Afrika. Maar hoe kan dit eigenlijk? In dit artikel zullen de volgende onderwerpen besproken worden:

• Hoe beïnvloedde België Rwanda toen het land nog een kolonie was?
• Wat veranderde er toen het land onafhankelijk werd?
• Kunnen we het conflict in Rwanda genocide noemen?
• Wat zorgt ervoor dat er maar etnische conflicten blijven ontstaan in Afrika?

Hoe beïnvloedde België Rwanda toen het land nog een kolonie was?

Oorspronkelijk was Rwanda een Duitse kolonie. Na de Eerst Wereldoorlog werd echter besloten dat Duitsland haar kolonies af moest staan. Rwanda ging daarom naar België. Voor de kolonisatie van Rwanda, werd er niet echt onderscheid gemaakt tussen de Hutu’s en Tutsi’s. Dit begon tijdens de kolonisatie, omdat zowel de Duitsers als de Belgen meer zagen in de Tutsi minderheid dan in de Hutu meerderheid. Daarom gaven ze de Tutsi’s meer taken. De Tutsi werd als superieur aan de Hutu gezien omdat ze meer weg hadden van Europeanen. België was meer betrokken bij Rwanda dan Duitsland. Ze vonden onderwijs erg belangrijk. Verder voerden ze de identificatie kaart in. Hierop stond ook of iemand een Hutu of Tutsi was.
Op een gegeven moment begonnen de Hutu’s zich te verzetten tegen het feit dat de Tutsi’s werden voorgetrokken door de Belgen. Dit leidden er toe dat de Belgen de posities omkeerden. Voortaan mochten de Hutu’s de hogere posities bekleden.

Wat veranderde er toen het land onafhankelijk werd?

Rwanda werd in 1962 onafhankelijk van België. De Hutu’s hadden toen meer macht dan de Tutsi’s en vanaf dat moment werden de Tutsi’s ook meer en meer onderdrukt. Dit zorgde voor veel onenigheid en deze onenigheid resulteerde in kleine conflicten. Uiteindelijk leidde het tot de genocide in 1994.

Kunnen we het conflict in Rwanda genocide noemen?

Na de massamoorden die plaats vonden in Rwanda, waarbij ruim 800.000 mensen hun leven verloren, werd er gekeken of de slachting genocide genoemd kon worden. Men bepaald dit door naar een zeven stappen model te kijken. Wanneer aan alle stappen wordt voldaan, dan kun je spreken over genocide. De stappen zijn als volgt:

1. Het definiëren van een doel
2. Het registreren van de slachtoffers
3. Het benoemen van de slachtoffers
4. Het afpakken van goederen van slachtoffers
5. Het uitsluiten van slachtoffers
6. Het isoleren van slachtoffers
7. Het massaal uitmoorden van de slachtoffers

De stappen van het model zullen hieronder in het geval van Rwanda een voor een besproken worden.

1. Het definiëren van een doel:Al toen Rwanda een kolonie was werden de ID kaarten ingevoerd. Het onderscheid tussen Hutu en Tutsi was dus gemaakt. Vanaf 1957 werden Tutsi’s door Hutu’s beschouwd als buitenlanders. Daarom mee was een doel gevonden.
2. Het registreren van de slachtoffers:Er werden files bijgehouden waarin in geregistreerd stond wie Hutu’s waren en wie niet. Verder had men natuurlijk de ID kaarten.
3. Het benoemen van de slachtoffers:Tutsi’s werden uitgescholden, hun huizen werden gemarkeerd en er werden stereotypes gebruikt die schetsen hoe een Tutsi eruit zou moeten zien.
4. Het afpakken van goederen van slachtoffers:Meteen na de dekolonisatie namen de Hutu’s het land van de Tutsi’s in. Later pakten ze ook andere bezittingen van hen af.
5. Het uitsluiten van slachtoffers:Tutsi’s hadden niet dezelfde rechten als Hutu’s. Verder moesten ze vaak onder dwang emigreren of werden ze gedeporteerd.
6. Het isoleren van slachtoffers:Vlak voor de massa moord werden de Tutsi’s geïsoleerd in bepaalde gebouwen zoals kerken. Op deze manier konden ze snel en systematisch uitgemoord worden.
7. Het massaal uitmoorden van de slachtoffers:Hierna begonnen de Hutu’s met het vermoorden van de Tutsi’s. Dit deden ze niet voor ze de Tutsi gezinde Hutu president vermoorden. Tijdens het moorden werd iedereen opgeroepen te helpen. Ze verwoestten tevens alle Tutsi symbolen en verkrachtten veel vrouwen.

Aangezien de zeven stappen alleen ingevuld kunnen worden, spreken veel mensen over genocide wanneer het over Rwanda gaat. Er zijn echter ook mensen die van mening zijn dat er niet van genocide gesproken kan worden, omdat ook de Tutsi’s velen Hutu’s vermoorden. Daarom vinden mensen ook wel dat er sprake was van een burgeroorlog.

Wat zorgt ervoor dat er maar etnische conflicten blijven ontstaan in Afrika?

Het conflict in Rwanda was helaas niet het eerste en niet het laatste conflict in Afrika dat te maken had met etniciteit. Het probleem is dat de grenzen die in Afrika landen splitsen, dwars door de gebieden lopen waarin bepaalde stammen wonen. Dit zorgt ervoor dat er vaak verschillende stammen in een land wonen, en dat veel stammen verspreid zijn over meerdere landen. Wanneer er meerdere stammen in een land wonen, krijg je het conflict over wie de macht krijgt. Verder worden niet alle stammen gelijk behandeld, hetgeen frustraties creëert. Om een stabiele staat te creëren zouden de stammen samen moeten werken. Dit is problematisch, omdat er soms wel honderden zijn in een land. Het zou dan bijna onmogelijk zijn om besluiten te nemen omdat er simpelweg geen of moeilijk een overeenstemming kan plaatsvinden.