Presenteren kun je leren!
Een presentatie geven of een spreekbeurt houden… Niet iedereen vindt dit even leuk om te doen. Hoe voorkom je dat je bibberend en met een rood hoofd voor je publiek staat te spreken?
Je bent niet de enige die presenteren eng vindt. Wanneer je dit van tevoren bedenkt, wordt het presenteren een stuk minder eng. Het is ook helemaal niet erg om tegen je publiek te zeggen dat je het eng vindt of dat je zenuwachtig bent. Bij een zakelijke presentatie ligt dit natuurlijk anders, maar sta je voor een schoolklas, dan is dit zeker geen verkeerd idee om te doen. Klasgenoten kunnen begrip voor je tonen en je eventueel helpen als je het even niet meer weet.
Een goede voorbereiding is het halve werk!
Wanneer je de presentatie goed hebt voorbereid, heb je het meeste al gedaan. Zorg ervoor dat de basis van de presentatie er al is.
Tekst bij de hand houden
Houd niet teveel tekst bij de hand. Een heel verhaal op papier zorgt ervoor dat je gaat zoeken naar wat je wilde zeggen. Hierdoor vallen er ongemakkelijke stiltes. Ook kan veel tekst op papier ervoor zorgen dat je gaat voorlezen. In beide gevallen wordt je publiek afgeleid en zal er niet meer aandachtig naar je geluisterd worden. Ook kan het dan voorkomen dat er vanuit je publiek veel ruis ontstaat, waardoor jij niet meer goed verder kunt. Houd het dus bij een paar steekwoorden en/of korte zinnetjes.
Visuele ondersteuning
Zorg voor een visuele ondersteuning. Dit kan een PowerPoint presentatie zijn, een poster en/of eventueel een filmpje. Je kunt ook een flap-over of een schoolbord gebruiken om de dingen die je vertelt samen te vatten. Een aantal belangrijkste aandachtspunten bij het visualiseren van je presentatie:
- Gebruik wederom niet teveel tekst. Gebruik steekwoorden en korte zinnen, eventueel ondersteund met afbeeldingen.
- Zorg ervoor dat alles goed zichtbaar is. Is de tekst duidelijk te lezen? Zijn de afbeeldingen mooi scherp? Let hierbij ook op kleurgebruik. Gebruik neutrale kleuren die goed bij elkaar passen.
- Heb je geluid nodig om een video- of audio fragment af te spelen? Zorg voordat je de presentatie begint dat het geluid werkt. Neem eventueel boxjes mee, mocht je alleen gebruik kunnen maken van computergeluid.
Tijdens de presentatie
Ook tijdens de presentatie moet je nog op een aantal dingen letten. Straal zekerheid en zelfvertrouwen uit en zorg voor duidelijkheid bij je publiek.
Je houding
Je houding is de basis van een goede presentatie geven. Wanneer jij stevig staat en zelfvertrouwen uitstraalt, komt de rest vanzelf. Hoe zorg je voor een goede houding?
- Sta met beide voeten op de grond, je benen een beetje uit elkaar. Zo sta je stevig. Wanneer je met je benen over elkaar gaat staan of gaat leunen op één been, sta je niet stabiel. Voor het publiek is het niet fijn om naar iemand te kijken die wiebelt of draait, dus zorg ervoor dat je stevig staat.
- Sta rechtop. Als je zelfvertrouwen uitstraalt, ga je dit zelf ook voelen.
- Spreek duidelijk en rustig. Zorg ervoor dat je publiek je kan verstaan. Ben je hier niet zeker van? Vraag dit aan je publiek. Het is wel zo fijn voor jou om zeker te weten dat je goed te verstaan bent.
- Kijk over je publiek heen. Kijk niet recht in de ogen van mensen, want dit kan je onzeker maken. Kijk een beetje rond, zodat je het hele publiek aansteekt. Een veel voorkomende fout bij studenten is, dat ze alleen maar naar de docent kijken. Je geeft je presentatie niet alleen voor de docent, maar voor de hele klas!
Opbouw van de presentatie
De opbouw van je presentatie is ook erg belangrijk. Het moet niet alleen voor jou duidelijk zijn wat je gaat doen, maar ook voor je publiek is dit belangrijk om te weten.
- 1. De inleiding van de presentatie: vertel wat je wilt gaat vertellen. Maak eventueel een inhoudsopgave in je presentatie op beeld. Kent je publiek jou niet? Stel je dan ook eerst even voor. Vergeet ook niet om je publiek te vertellen wat het doel is van de presentatie. Hier kun je later goed op evalueren.
- 2.De kern van de presentatie: de daadwerkelijke informatie die je over wilt brengen. Zorg voor interactiviteit met je publiek door de mensen tussendoor vragen te stellen of iets uit te delen of rond te laten gaan. Zorg er wel voor dat daarna de aandacht weer bij jouw presentatie is.
- 3. Het slot van de presentatie: je sluit de presentatie af. Vat samen wat je verteld hebt en laat mensen uit het publiek vragen aan jou stellen.
Na de presentatie
Na de presentatie is het tijd om te evalueren. Vraag het publiek om tips en tops. Door vragen te stellen kom je veel te weten. Stel vragen als: “Wat vonden jullie van de ondersteuning die ik gebruikt heb (Powerpoint bijv.)?” en: “Hebben jullie wat aan de informatie die ik verteld heb?”. Zo weet jij wat er goed is gegaan en wat je de volgende keer nog anders of beter zou kunnen doen.
Het is dus belangrijk om je presentatie goed voor te bereiden. Als er daarnaast voor zorgt dat je zelfverzekerdheid uitstraalt en duidelijkheid biedt, wordt de presentatie vanzelf een succes. Bedenk je ook dat je vooral leert door te doen. Je eerste presentatie zal misschien niet perfect gaan, maar je tiende misschien wel. Oefening baart kunst!