Weetjes over Tsjechië: veel meer dan enkel Praag!

Tsjechië is een land waar eigenlijk weinig over bekend is maar waar steeds meer mensen naar toe gaan. Het is niet te ver en het is tamelijk goedkoop. Er is veel natuur en de mensen zijn er vriendelijk en behulpzaam. Praag is een topper als citytripbestemming. Voor het opleuken van een spreekbeurt, het samenstellen van een quiz of gewoon om je reis voor te bereiden is het handig om te weten wat de gewoonten en gebruiken zijn in Tsjechië en om een paar woordjes Tsjechisch te leren. Dobry den! Goedendag!

Tsjechië algemeen

In reisboeken en op sites over Tsjechië kan je wel zien waar Tsjechië ligt. Je kan er ook zien dat Tsjechië vier landsgrenzen heeft, namelijk met Duitsland, Polen, Oostenrijk en Slowakije. Je leert er dat de hoofdstad Praag is. Je kan er ook te weten komen wat Tsjechië betekent op het vlak van de economie en van de industrie. Je ziet er ook de verschillende natuurlandschappen: vooral bossen en gebergten. Je kan opzoeken hoe veel inwoners het land heeft, hoe oud de bevolking is en van wat ze leven. Ook kan je de hele geschiedenis van het land lezen. Maar leuke weetjes, die kom je meestal niet te weten in informatieve boeken en op informatieve websites...

Weetjes over Tsjechië en het Tsjechisch

Tsjechië

Tsjechië is een land in Centraal Europa. Officieel is het de Tsjechische Republiek. In het Tsjechisch heet het Cesko of Ceská Republica. De Tsjechen horen zelf liever Ceska Republica omdat Cesko ook kan verwijzen naar Boheems. De Bohemen zijn slechts één van de drie delen van Tsjechië, naast Moravië en Tsjechisch Silezië. In 1993 werd Tsjechië op een vreedzame wijze onafhankelijk van Tsjecho-Slowakije. Sinds 1 mei 2004 maakt Tsjechië deel uit van de Europese Unie. De munteenheid is evenwel nog steeds de Tsjechische Kroon of de koruna. Tsjechië behield de oude vlag van Tsjecho-Slowakije. Een vlag met de pan-Slavische kleuren: rood-wit-blauw. De bekendste stad in Tsjechië is ongetwijfeld Praag. Vele mensen trekken hier naartoe op citytrip.

Het Tsjechisch

Het Tsjechisch is een raar taaltje voor onze oren. Het alfabet van deze Slavische taal bestaat uit zes klinkers en 25 medeklinkers. Zelfstandige naamwoorden kunnen mannelijk, vrouwelijk of onzijdig zijn. Welk geslacht het woord heeft, kan men afleiden van de uitgang van het woord. Meestal eindigen mannelijke woorden op een medeklinker, vrouwelijke op een -a en onzijdige woorden op een -o. Er zijn geen lidwoorden. Persoonlijke voornaamwoorden worden niet gebruikt bij werkwoorden, behalve wanneer men iets wil benadrukken. Net zoals in het Spaans kan men de persoon afleiden aan de uitgang van het werkwoord. In de kleine dorpen en steden wordt er enkel Tsjechisch gesproken, soms een heel klein beetje Duits of Engels. Mensen stellen het op prijs wanneer je hen begroet met "Dobry Den", wat goedendag betekent.

Verkeer

Er zijn in Tsjechië geen fietspaden. Je moet dus gewoon op de weg fietsen. Wanneer je als autobestuurder een fiets wil inhalen, moet je met je knipperlichten werken. In de auto moet je voorin je gordel dragen, achterin is het niet verplicht. De verkeerslichten functioneren zoals in Duitsland. Ze springen van rood eerst op oranje en dan pas op groen. Om op rood te springen gaan ze van groen via oranje. Indien je de wagen fout parkeert, krijgt die een "schoentje" aan. Dit "schoentje" wordt pas verwijderd wanneer je de boete bent gaan betalen in het dichtstbijzijnde politiekantoor.

Eten en drinken

Drie maaltijden per dag

In Tsjechië wordt drie maal per dag gegeten. De hoofdmaaltijd is de warme maaltijd 's middags. De Tsjechische keuken leunt sterk aan bij de Duitse en Oostenrijkse keuken. Zo is er varkensvlees met warme zuurkool en kennen ze ook knoedels. Knoedels kunnen gemaakt worden van aardappelen, maar ook van brooddeeg. Verder zijn ze verzot op goulash en op gerechten met veel paprika's. Rode bieten, bonen en linzen worden ook vaak gebruikt in de keuken. Ook augurken, gerechten met augurken en sausen met augurk zijn populair. In de herfst wordt veel wild gegeten. Door de vele bossen is er een overvloed aan ree, everzwijn, patrijs en fazant. Als vis zal je vaak karper en forel op je bord krijgen. Tsjechen zijn verzot op mierikswortelsaus en op paprikasaus. Het typische nagerecht kolac is een rond koekje met beleg.

Op restaurant

Ga je in een restaurant eten, dan moet je niet verwonderd zijn als je lege bord onmiddellijk wordt weggehaald, zelfs als de anderen nog niet klaar zijn met eten. Een leeg bord laten staan is onbeleefd voor de Tsjechen.

Te gast in Tsjechië

Ben je uitgenodigd om bij iemand te gaan eten, neem dan zeker een kleinigheidje mee. Niets te groot want dit brengt de gastvrouw in verlegenheid. Doe ook steeds je schoenen uit wanneer je ergens wordt uitgenodigd. Je krijgt dan pantoffels of loopt op je kousen in huis.

Tsjechische feesten

Kerst en Pasen

Kerst en Pasen zijn erg belangrijk voor de Tsjechen. Met kerst zie je overal kerststallen. Op Paasmaandag gaan vooral jongens een soort "trick or treat" doen. Ze gaan de straten in en de huizen af en slaan de meisjes. Ze krijgen beschilderde eieren of zelfgemaakte attenties met snoepjes.

Andere belangrijke feesten

Op 30 april heb je de heksenverbrandingen waarmee men de winter wil verdrijven. Op acht mei wordt de Dag van de Overwinning en Bevrijding gevierd.

Meer leuke weetjes over Tsjechië

Sport

De populairste sport in Tsjechië is zonder twijfel het voetbal. Daarna volgen ijshockey en tennis. Ook schansspringen en atletiek kennen veel bijval.

Bekende Tsjechen

In de tenniswereld zijn de bekendste Tsjechen ongetwijfeld Ivan Lendl en Martina Navratilova. In de muziek is Gustav Mahler een grote naam. Sigmund Freud werd in Tsjechië geboren, net als Antonin Dvorak. Franz Kafka was ook een Tsjech, evenals Milos Forman, de regisseur van onder andere "One Flew over the Cuckoo's Nest". In de wielersport is Zdenek Stybar ook een bekende naam.

Dollar

Het woord "dollar" heeft Tsjechische roots. Rond 1519 was er in het westen van het huidige Tsjechië een eigenaar van een zilvermijn die zijn munten "Joachimsthaler Groscher" noemde, of kortweg "Thaler". Dit werd later omgevormd tot "dollar".

Wist-je-datjes

Wist je dat:

• Contactlenzen werden uitgevonden door de Tsjech Otto Wichterle
• Er in Praag een John Lennon Peace Wall is

Spreekbeurt of quiz

Wil je bijvoorbeeld een spreekbeurt of een quiz opleuken, neem dan wat "Tsjechische" voorwerpen mee. Bij sommige voorwerpen kan je laten raden wat ze te maken hebben met Tsjechië. Een aantal dingen die je kan laten zien:

• een dollar
• een tennisraket
• de film "One Flew over the Cuckoo's Nest"
• contactlenzen
• een mini-sportfiets of een afbeelding van een sportfiets
• een koruna
• de Tsjechische vlag
• een pot zuurkool
• een pot mierikswortelsaus
• een landkaart