Weetjes over Frankrijk: gewoonten, tradities en gebruiken

Hoe groot Frankrijk is, hoeveel inwoners er zijn, hoe de economie is, etc. dat kan je overal vinden. Maar echte weetjes over de gewoonten en de gebruiken van de Fransen, dat wordt al wat moeilijker. Wat eten ze juist, hoe feesten ze, waarom kussen ze zo graag? Weetjes zijn leuk om op te nemen in een spreekbeurt, om ze wat levendiger te maken. Of om een quiz samen te stellen. Wie weet hoe Frankrijk nog genoemd wordt? En wat veranderde er op 1 januari 2016? Test je kennis over Frankrijk of leer wat meer over je favoriete vakantieland!

Père Noël

Franse kindjes krijgen geen cadeautjes van Sinterklaas (behalve in de streek Alsace - Lorraine). Bij hen komt alleen de Kerstman, le Père Noël. Op de avond van 25 december zetten alle Franse kindjes hun schoentje of hun sok en in de nacht van 25 op 26 december komt de heilige man dan met zijn grote mand op zijn rug (la hotte) door de schouw en legt de cadeautjes onder de kerstboom.

Nieuwjaar

De Fransen sturen hun nieuwjaarswensen tot 31 januari. Dat is niet onbeleefd en ook niet ongewoon. En ze zijn je heus niet vergeten!

14 juillet

De Franse nationale feestdag valt op 14 juli. Die dag herdenken de Fransen de bestorming van de Bastille in 1789. Toen viel het gewone volk de burgerij en de koning aan. Het begin van de Franse revolutie. Op de Franse nationale feestdag wordt er gedanst (bals populaires), is er vuurwerk en is er de militaire parade in Parijs op de Champs Elysées.

Hexagone

Frankrijk heeft de vorm van een zeshoek. Daarom wordt Frankrijk vaak "l'hexagone" genoemd. Hexagone is Frans voor zeshoek.

Aardappelen

Voor de Fransen zijn aardappelen groenten. Je gaat dus geen vlees, groenten en aardappelen krijgen in Frankrijk, maar wel vlees plus één of twee soorten groenten. Krijg je wel aardappelen, dan zijn het er twee of drie en dan nog hele kleintjes. Daarbij wordt dan brood (baguette) gegeten.

Frans ontbijt

Fransen eten geen of weinig zoute dingen bij het ontbijt. Zij eten croissants of een stuk baguette met confituur, chocoladepasta of gewoon boter. Heel vaak drinken ze daarbij een kop café au lait (koffie met heel veel melk), waar ze hun brood in soppen. Kaas of salami zal je in Frankrijk niet op een ontbijttafel vinden.

Frans middagmaal

Fransen eten tweemaal warm op een dag. Meestal 's middags een volledige maaltijd en 's avonds een soepmaaltijd met veel brood bij. Franse boeren hadden de gewoonte om wijn bij hun soep te doen. Boterhammen, brood met beleg zoals wij ze eten, kennen de Fransen niet.

Frans avondmaal

Fransen eten heel laat, rond acht of negen uur 's avonds. Meestal bestaat het avondmaal uit een flink bord soep (potage) met baguette en de opgewarmde resten van het middagmaal. Elke maaltijd wordt afgerond met een kaasschotel en een stuk brood.

Koffie

's Morgens drinken de Fransen een grote kom koffie (un bol) met heel veel melk (café au lait). Maar vraag je overdag een koffie, dan krijg je een heel klein kopje met hele straffe koffie in.

Kikkerbilletjes en escargots

Fransen zijn rare jongens! Zij eten de billetjes van kikkers op (cuisses de grenouilles) en eten slak (escargots) met verrukkelijke kruiden- en looksausjes.

Vlag

De Franse vlag wordt tricolore genoemd, vanwege de drie kleuren. De Franse kleuren zijn bleu, blanc, rouge (blauw, wit, rood). De Franse vlag was trouwens de eerste vlag met drie verticale kleuren.

Naamdag

De Fransen zijn erg gesteld op hun naamdag. Het wordt zelfs meer gevierd dan hun verjaardag. De naamdag wordt gevierd op de dag van de heilige waar de naam het meest op trekt. Zo is 15 januari de naamdag van Rémi, 14 februari die van Valentijn, 23 april die van Georges, enz. Kinderen krijgen op die dag een geschenkje.

Moederkesdag

Moederkesdag valt in Frankrijk op de laatste zondag van mei. Valt Pinksteren op dezelfde dag dan Moederkesdag, dan verhuist Moederkesdag naar de eerste zondag van juni.

Kussen

Fransen kussen graag. Wij geven een hand, maar in Frankrijk gaat men al heel snel over tot zoenen. Familie, kennissen, ja zelfs collega's worden elke dag gezoend. Ook zakenpartners kan men na een tijdje zoenen. Hoe dikwijls men zoent hangt van de streek af. In sommige streken is het één kus, in andere twee en in het zuiden worden dat er zelfs drie. Het betreft hier een zoen op de wang, meestal met de wangen tegen elkaar terwijl men een smakkend geluid maakt (on se fait la bise).

Tu of vous?

Fransen zijn heel formeel, ondanks hun vele gezoen. Ze zeggen niet gauw jij (tu). Iemand met jij aanspreken noemt men tutoyeren. Zij tutoyeren alleen hun familieleden en mensen die ze heel goed kennen. Anders gebruiken ze U (vous). Dit noemt men vouvoyeren. Dit doe je met alle mensen die je niet kent en met mensen van het werk. Je zegt pas tu wanneer de mensen het je zelf voorstellen (on peut se tutoyer). Heel belangrijk wanneer er zaken worden gedaan met Fransen. Tutoyeer je gesprekspartner niet vooraleer hij het je vraagt, want anders zal hij het niet appreciëren.

School

Aangezien er in Frankrijk heel veel kleine dorpjes zijn met weinig inwoners, gaan vele schoolkinderen met de bus naar een school in een naburig dorp. En omdat ze met zo weinig zijn, zitten ze vaak met verschillende leerjaren in één klas. De leraar geeft dus les aan verschillende leerjaren tegelijkertijd. Ook het schoolsysteem is verschillend. Je hebt vijf jaren in de lagere school, daarna zes in het middelbaar. Op het einde van het middelbaar moeten de leerlingen hun BAC (baccalauréat) afleggen.

Verkeer

Fransen hebben een losse rijstijl, nogal nonchalant. Getuige daarvan zijn de vele geblutste auto's die in Frankrijk rondrijden. Een leuke Franse gewoonte om te parkeren, vooral in Parijs, is gewoon tegen de bumpers van de auto's voor en achter je te rijden, totdat je juist staat.

Streekproducten

Fransen zijn heel fier op hun streekproducten. Je kan dan ook overal in Frankrijk bedrijfjes gaan bezoeken en naar het productieproces gaan kijken. Denk maar aan honing, kaas, fruitproducten, snoepjes, maar ook aan linnen en messen.

Sinds 1 januari 2016: de Franse regio's hervormd!

Sinds 1 januari 2016 zijn er in Frankrijk nog 18 regio's in plaats van 27 voordien (sinds 1956). Twaalf hiervan bevinden zich in Frankrijk zelf, de andere zes zijn vijf overzeese gebieden en een eiland. De twaalf nieuwe regio's zijn: Hauts-de-France, Grand Est, Bourgogne Franche Comté, Auvergne Rhône Alpes, Provence Alpes Côte d'Azur, Occitanie, Nouvelle Aquitaine, Pays de la Loire, Bretagne, Normandie, Ile de France en Centre Val de Loire. De vijf overzeese gebieden zijn: Guadeloupe, Martinique, Mayotte, Réunion en Guyane. Het eiland is Corsica. Deze nieuwe indeling gaat in op 1 oktober 2016. Vanaf dan zijn oude kaarten van Frankrijk dus geschiedenis!

Beroemde Fransen voor kinderen: handig om te gebruiken tijdens een spreekbeurt

Van deze figuren kan je een foto meenemen. Laat de deelnemers raden wie het is en wat deze personen gedaan hebben.

• Iedereen kent de vorige Franse Presidenten nog wel, Nicolas Sarkozy, met zijn raar gezicht en zijn eeuwige, mysterieuze glimlach. Of de ellenlange De Gaulle. Of nog Macron met zijn veel jongere vrouw Brigitte.
• Ook Louis de Funès, de Franse komiek uit films als Rabby Jacob en de gendarmes-reeks, kennen de meesten wel.
• Napoleon Bonaparte, met zijn hand steeds in zijn hemd
• De Zonnekoning, Lodewijk de 14de met zijn grote kasteel, Versailles
• Titeuf, een tekenfilmfiguur met een grote gele kuif

Wat kan je meenemen om te laten zien bij een spreekbeurt of quiz?

Geef je een spreekbeurt of stel je een quiz samen, dan kan je een aantal voorwerpen meenemen om te laten zien. Mensen moeten dan raden waarover het gaat of hieromtrent een vraag beantwoorden.

• een Franse vlag
• een kaart van Frankrijk om de belangrijkste steden en bezienswaardigheden op aan te duiden
• koekjes uit Bretagne (galettes bretonnes)
• een potje foie gras
• een camembert, Franse witschimmelkaas
• een baguette
• een fles wijn

Succes!