Wat is fascisme?
Fascisme, een erg moeilijk begrip. Het doet bij de meeste mensen vast wel een belletje rinkelen. Namen als Benito Mussolini en Adolf Hitler komen dan vaak naar boven. Maar wat is samengevat de betekenis van fascisme? Wat zijn de belangrijkste kenmerken?
Kenmerken fascisme
Het fascisme heeft een aantal belangrijke kenmerken. Het is fascisme is:
Tegen | Voor |
Parlementaire democratie. Praten over een voorstel is er niet bij. | Enkel leiderschap. Het leidersbeginsel houdt in dat de groep voor het individu komt. Daarbij hoort onvoorwaardelijke leiderstrouw. |
Menselijke gelijkheid en daarmee tegen communisme. | Menselijke ongelijkheid. Er bestaan daarmee ook minderwaardige mensen. |
Persoonlijke vrijheid, tegen het individu. Het fascisme is daarom ook tegen de stromingen liberalisme en kapitalisme. | De waarde van de groep/de massa/het eigen volk als geheel. Dit komt tot uiting in jeugd- en massabewegingen. |
Alles wat vreemd is aan het eigen volk (bijv. andere rassen) en internationalisme (dus tegen communisme, dat internationaal is) | Het eigen volk. Het eigen volk gaat boven alles. Daarmee is fascisme extreem nationalistisch. |
Slapheid en krachteloosheid. Fascisten zijn ook tegen pacifisme, zij zien dit als een vorm van slapheid en krachteloosheid. | Daadkracht, mannelijkheid (menselijk fysiek) en geweld (militarisme en geweldsverheerlijking). |
Intellectualisme. De leider van het volk kan wel voor het volk denken. | Gevoel. Het gevoel/menselijk instinct gaat boven het verstand. Dat gevoel zegt je blind je leider te volgen. |
Vrouwenemancipatie. | Vrouw in dienst en als hoeder van het gezin. |
Fascisme in de praktijk
Hoe ziet fascisme er dan in de praktijk uit? Het fascisme vond plaats in een
totalitaire staat. Dat is een samenleving waarin de staat bijna volledige controle heeft op het dagelijks leven van mensen, zowel in politiek, cultureel, filosofisch, godsdienstig als in sociaal of economisch opzicht. Deze staat heeft een aantal kenmerken:
- 1 leider/dictator, massa gedwongen tot volgzaamheid
- onverdraagzaamheid t.o.v. andersdenkenden (harde onderdrukking) en vreemdelingen
- geen vrijheid van meningsuiting (o.m. censuur)
- ontwikkelde propagandamachine
- symboliek
- massabijeenkomsten
- verheerlijking (vermeend) verleden
- leiderscultus (bijna religieus)
- indoctrinatie (bijvoorbeeld van de jeugd)
- ontwikkeld militair apparaat
Wat onderscheid Duits fascisme van het Italiaans fascisme?
Het
Duits fascisme onderscheid zich op een aantal vlakken van het
Italiaans fascisme. Het Duits fascisme is een aanhanger van de rassenleer. Dit houdt in dat het Arische of Germaanse ras het opperras is. Dit gaat gepaard met
antisemitisme, Jodenhaat. Het Duits fascisme streefde ook naar
Lebensraum. Dit was een nieuw grondgebied en leefruimte voor de Duitsers van het Arische ras. Deze twee aspecten kwamen in het Italiaanse fascisme niet of nauwelijks voor.