Weetjes over Finland: land van meren en de kerstman!

Finland. Een land in het Noorden van Europa. Minder bekend, maar daarom niet minder boeiend. Suomi zoals het door de Finnen zelf wordt genoemd. Het land van de Samen of Lappen. Het land met duizenden meren. In Finland zijn ze erg trots op hun vlag. In de zomer wordt het Midzomerfeest gevierd. Het land van de noorderzon en de rendieren. Laat je klasgenootjes kennismaken met gewoonten en gebruiken uit het land van de Kerstman en scoor bij de juf of de meester! Of steek een quiz over Finland in elkaar vol leuke weetjes.

Finland of Suomi

Finland wordt ook weleens Suomi genoemd, vooral dan door de Finnen zelf. Finland wordt ook het merenland genoemd want in Finland zijn er meer dan 180.000 meren. Finland heeft grenzen met drie landen. Met Noorwegen en Zweden in het Westen, met Rusland in het Oosten. De grens met Rusland is zo'n 1300 kilometer lang. Finnen zijn tweetalig. Ze spreken zowel Fins als Zweeds.

De Finse vlag

De Finse vlag is wit met een blauw kruis. Volgens een dichter symboliseren deze twee kleuren het wit van de sneeuw en het blauw van de meren. Finnen zijn heel trots op hun vlag. Wanneer een vuile vlag wordt uitgehangen, kunnen de eigenaars een boete krijgen. Een gewassen vlag wordt niet buiten aan de waslijn te drogen gehangen, maar moet binnenshuis gedroogd worden. Deze witte vlag met blauw kruis is de nationale vlag. Bovenop het regeringsgebouw wappert een andere vlag, de vlag die in 1919 de officiële vlag van Finland werd na de onafhankelijkheid van het land. Op deze vlag staat in het midden een gouden leeuw met een zwaard. Deze leeuw staat op een Russische sabel. De leeuw is omgeven door negen witte rozen tegen een rode achtergrond.

Finse feesten

De Finse feesten houden dikwijls verband met de natuur.

Juhannus, het midzomerfeest

Zo is er Juhannus, het midzomerfeest, het bekendste feest uit het Noorden. Dit feest wordt gevierd op 21 juni, de langste dag van het jaar. Het is een belangrijk feest voor de Finnen. Er worden overal grote vreugdevuren aangestoken, er wordt de hele nacht gefeest, gezongen en gedanst. Vooral volksdansen zijn erg populair. De nationale vlag wordt uitgehangen en de masten van de boten worden versierd met bloemen. Sommige Finnen verkiezen het om het midzomerfeest te vieren bij hun zomerhuisje aan het meer. Rustig, met een klein privé vreugdevuurtje en vrienden. Na hun lange winter, die zo'n vijf maanden duurt, kunnen de Finnen eindelijk genieten van de zomer, van bloemen, vers fruit en langer wordende dagen.

Vappu of Walpurgisnacht

De komst van de lente wordt enkele maanden eerder gevierd, op Vappu. Dit feest, dat gevierd wordt in de nacht van 30 april op 1 mei, wordt ook wel Walpurgisnacht genoemd. Het is eigenlijk een soort carnaval.

Pasen

Ook met Pasen wordt de komst van de lente gevierd. In de kerken is er prachtige muziek en de huizen worden versierd met wilgenkatjes, strooien poppen en fel gekleurde eitjes. Meisjes verkleed als heks gaan van huis tot huis. Ze wensen de mensen veel geluk en krijgen in ruil wat snoep.

6 december

Op 6 december is het weeral feest in Finland. Geen sinterklaas, neen. Op 6 december herdenken de Finnen de onafhankelijkheidsstrijd tegen de Russen. Overal staan brandende kaarsen voor de vensters, in de winkels hangen versieringen in de Finse nationale kleuren en bij de bakkers kan je zelfs een cake kopen versierd met wit en blauw.

Finnen en kerstmis

Kerstmis

Kerstmis is een belangrijk feest in Finland. Op de dag voor kerst wordt de kerstboom opgetuigd en er worden speciale gemberkoekjes gebakken. Deze worden pipparkakku genoemd. Rond twaalf uur beginnen overal in het land de klokken van de kerken te luiden. Het kerstmenu is in vergelijking met het onze erg sober: vis, ham en een aardappelschotel uit de oven. Hierbij wordt glogi gedronken, een warme kruidendrank. Op de eerste kerstdag worden er rond de kerstboom pakjes uitgedeeld. De rest van de dag zit de familie gezellig bij elkaar.

De kerstman

De kerstman zou in Finland wonen, meer bepaald in Rovaniemi. Men kan er zelfs het huis van de kerstman gaan bezoeken. Elfjes leiden je er rond en als je veel geluk hebt, is de brave man zelfs thuis! Alle brieven van over de hele wereld voor de kerstman worden naar daar verstuurd. Ze worden er beantwoord, geklasseerd en bewaard. Je kan er ook een post-of kerstkaart versturen met een speciale stempel op.

Lappen of Samen

De Samen zijn de eerste bewoners van Finland. Zij zouden afstammen van volken die zo'n 6000 jaar geleden uit Rusland zouden zijn gekomen. Van de 70.000 Samen die over de hele wereld verspreid zijn, wonen er zo'n 6000 in Lapland. Hun andere naam, Lappen, is een beetje oneerbiedig. Het zou komen van het Zweedse lapp. Hiermee wordt een lapje stof bedoeld waarmee scheuren en gaten in kleren worden gerepareerd. Voor de Samen zijn rendieren heel belangrijk. Zelfs al trekken de Samen nu niet meer rond als vroeger, toch zijn er nog steeds die rendieren fokken. Rendieren leveren vlees en melk. Van de huiden worden tenten gemaakt, de kota. Van de vacht van het rendier worden handschoenen, beenwarmers en jassen gemaakt. De botten dienen om gebruiksvoorwerpen te maken, het gewei dient om siervoorwerpen van te maken. De Samen spreken een eigen taal, dragen typische kledij en hebben hun eigen feestdagen. Zij vormen een officieel erkende etnische minderheid.

Het Finse onderwijssysteem

Kinderen gaan vanaf zes jaar naar school. Iedere dag van 8 uur tot twee uur zitten ze op de schoolbanken van de negenjarigeschool. Er wordt veel aandacht besteed aan talen. Eerst leren de Finse kinderen Engels, daarna wordt het aangevuld met Russisch, Frans en Duits. Naar school gaan is verplicht tot zestien jaar. Het lager onderwijs is gratis. Na zestien jaar kunnen de Finnen verder studeren. Wie naar de middelbare school gaat en slaagt in het eindexamen, mag deelnemen aan een traditionele ceremonie. De laatste zaterdag van mei komen de studenten hun diploma afhalen. Ze dragen dan allemaal een witte pet en de meisjes hebben ook nog een bos rode rozen bij zich.

Unieke natuurfenomenen: de middernachtzon en het noorderlicht

In het Noorden van Finland gaat de zon in de zomer gedurende meer dan twee maanden, van half mei tot eind juli, helemaal niet onder. In de winter daarentegen laat de zon zich tijdens de poolnacht, kaamos genaamd, helemaal niet zien.
In de wintermaanden, vooral in januari en februari is er een prachtig natuurfenomeen: het noorderlicht of de aurora borealis. Dit fenomeen is het beste waar te nemen tijdens de kaamos. Het noorderlicht heeft een geelgroene kleur met daarboven wat rood. Het kan allerlei vormen aannemen.

De eilandengroep Aland

De eilandengroep Aland bestaat uit meer dan 10.000 eilandjes. Het is een autonoom deel van Finland. Het ligt in de Baltische Zee tussen Zweden en Finland. Zij hebben hun eigen vlag: een blauwe achtergrond met eerst een geel kruis en daarbovenop een rood kruis. Ook hebben zij een eigen regering. De officiële taal is er het Zweeds. Het is een populaire vakantiebestemming, ook bij de Finnen.

Typisch Fins

• De natuur met de 180.000 meren en de uitgestrekte bossen.
• De Finse bossen werden vroeger het groene goud genoemd, omdat het grootste deel van de Finse bevolking van het hout leefde.
• Het volkslied heet Maamme Laulu, wat "lied van ons land" betekent.
• Finnen houden heel veel van lezen, vooral in de koude wintermaanden. Er worden heel wat boeken gekocht en er zijn heel veel openbare bibliotheken.
• Finland is erg belangrijk op het gebied van elektronica en communicatiemiddelen. Nokia is een Fins merk!
• De sauna is een typisch Fins tijdverdrijf. Het is een stoombad dat ontstaat door koud water over hete stenen te gieten. In de winter wordt er daarna vaak in ijskoud water gesprongen of gaat men door de sneeuw rollen. In Finland vindt men overal sauna's, tot zelfs in de scholen toe.
• Finnen zijn nogal stug, zwijgzaam en afstandelijk. In het openbaar wordt eerder een hand dan een kus gegeven. Het woord dat hen het best omschrijft is "sisu". Zij geven nooit op, of het nu goed of slecht gaat.
• In Finland vieren de mensen niet alleen hun verjaardag, maar ook hun naamdag.
• Kinderen krijgen in Finland niet onmiddellijk hun naam. Die krijgen ze slechts drie maanden later, bij hun doop. Tot dan wordt een soort "roepnaam" gehanteerd.
• Voornaamste sporten in Finland zijn het vissen, het skiën, ijshockey, de pesapallo (een soort honkbal), wandelen, zwemmen, fietsen, jagen en watersporten.
• Finnen jagen vaak op elanden omdat er teveel zijn en omdat ze verkeersongelukken veroorzaken.
• Rendierraces en races met hondensleeën zijn erg populair.
• Finnen drinken heel veel koffie, melk en bier. Zij eten vooral vis.
• De nationale vogel van Finland is de zwaan, de cygnus cygnus. In het Finnish Museum of National History in Helsinki vind je een tentoonstelling over de whooper swan, met tal van skeletten.

WK Vrouwdragen

Grappig om te zien: het WK Vrouwdragen. Sinds 1992 wordt dit jaarlijks in Finland georganiseerd. Doel van deze sport is dat een man een vrouw draagt die minstens 49 kilo weegt en op deze manier een hindernissenparcours van zo'n 250 meter aflegt! In 2018 ligt de beste tijd op 55,5 seconden!

Finse nagerechtjes

Deze eenvoudige Finse nagerechtjes kan je maken en meenemen om in de klas te laten proeven. Het is heel moeilijk om hier Finse specialiteiten te vinden, dus kan je beter zelf iets maken.

Roompannenkoek uit de oven

Ingrediënten: 4 eieren - 1 dl suiker - 2 dl slagroom - 2 dl melk - 2 dl zure room - 2 dl tarwemeel
Bereiding: Verwarm de oven voor op 225°C. Mix de eieren en de suiker tot schuim. Maak in een andere kom slagroom. Voeg beide bij elkaar en voeg daarna de zure room, de melk en het tarwemeel toe. Besmeer de ovenplaat of een bakvorm met boter. Giet het mengsel op de ovenplaat of in de bakvorm. Zet de ovenplaat in het midden van de oven en bak gedurende 20 minuten. Lekker met jam!

Havermouttoetje

Ingrediënten: 2 à 4 appels of peren - 2 eetlepels donkere basterdsuiker - 1 dl water. Verder nog 50 gr. boter - 1/2 dl donkere basterdsuiker - 2 dl havermout - 1 theelepel kaneel.
Bereiding: Was, schil en snij het fruit in stukken. Leg het fruit met de suiker in de bakvorm. Voeg het water toe. Maak nu het havermoutmengsel. Hiervoor laat je boter in een pan smelten en voeg je de andere ingrediënten toe. Roeren en over het fruit gieten. In de oven zetten gedurende 20 minuten. Lekker met vanille-of karamelsaus of met een bolletje ijs.

Meenemen om te laten zien

Een beetje moeilijk, omdat je hier niet veel typisch Finse producten vindt.

• een Nokia GSM (laat raden uit welk land hij komt en zo kan je laten raden om welk land het zal gaan)
• foto's van de Kerstman, van een sauna, van Samen, van het noorderlicht.
• een Finse vlag
• de kaart van Finland
• je kan een stukje van het volkslied laten horen

Veel succes!