Het Mesozoïcum, tijdperk van de dinosauriërs (secundair)

Wanneer we tegenwoordig spreken en lezen over dinosauriërs, dan gaat het vooral over deze periode. Het Mesozoïcum volgde op het Paleozoïcum. Dit betekende dat het leven steeds verder evolueerde en dat soorten zich gingen specialiseren. Vleeseters, planteneters, groot en klein. Zelfs de eerste zoogdieren – hoe klein ook – stammen uit deze periode. Dit eon liep over een tijdsspanne van in het totaal 183 miljoen jaar. Tijdens die periode is de aarde, samen met alle leven op die aarde, enorm veranderd. De opkomst van de dinosauriërs en hun uitsterven spraken en spreken nog steeds tot de verbeelding.

Tijdperken in het Mesozoïcum (secundair)

• Trias - 248 tot 206 miljoen jaar geleden
• Jura - 206 tot 144 miljoen jaar geleden
• Krijt - 144 tot 65 miljoen jaar geleden

Trias - 248 tot 206 miljoen jaar geleden

Betekenis tijdperk

Trias betekent de afzetting van stenen die in drie geologische lagen gebeurde.

Klimaat

Het klimaat tijdens het Trias was warm en droog. Dit werd een overgangsperiode waarin een groot aantal 'oude' organismen uitstierven en vervangen werden door 'nieuwe', betere soorten.

Continent

Tijdens het Trias bestond er nog altijd één supercontinent, Pangea. Tegen het einde van dit tijdperk begon dit echter op te "breken".

Dieren

De reptielen handhaafden zich op verschillende niveaus. Zo zag je zelfs 'vliegende' reptielen op het vasteland. De eerste dinosauriërs bevolkten samen met zoogdier-reptielen het vasteland. Ze bewogen zich voort tussen een vegetatie dat voornamelijk uit naaldbomen bestond.

Jura - 206 tot 144 miljoen jaar geleden

Betekenis tijdperk

Komt van het Jura gebergte, op de Frans-Zwitserse grens alwaar de eerste fossielen gevonden zijn.

Dieren
De reptielen zwaaiden de plak, in de oceanen en op het land. Enorme zeereptielen maakten jacht in het water terwijl de dinosauriërs heersten over het land.

Op vlak van eetgewoonten heeft men de dinosauriërs onderverdeeld in twee grote soorten: de planteneters (herbivoren) en de vleeseters (carnivoren). De bekende stegosaurus kwam bijvoorbeeld voor tijdens het Jura.

Eén bepaalde familie van dinosauriërs ontwikkelde haar huidschubben tot veren en hieruit zijn de eerste vogels geëvolueerd.

Krijt - 144 tot 65 miljoen jaar geleden

Betekenis tijdperk
Zoals de naam het zegt, komt ze van “krijt” omdat veel fossielen uit deze periode teruggevonden zijn in krijtafzettingen.

Klimaat

Het klimaat in het Krijt was merkbaar koeler dan tijdens het Jura. Op het einde van het Jura begon het af te koelen. Hierdoor was het niet ongewoon dat het op grote hoogten kon sneeuwen en dat de tropische regio's veel vochtiger werden dan voorheen.

Dieren

De voor ons meest herkenbare dinosauriërs kwamen uit het Krijt. De vleesetende Tyrannosaurus Rex, de plantenetende gehoornde Triceratops en de veel kleinere Velocirator bijvoorbeeld. De naam 'Jurassic Park' is dan ook niet volledig correct gekozen.

Net zoals in het Jura bestond het leven in de oceaan en op het land uit een grote verscheidenheid aan soorten. Uit de zoogdier-reptielen was ondertussen een soort voortgekomen dat haar jongen kon zogen. Deze werden de zoogdieren.

Continent
Het supercontinent Pangea was in twee delen gebroken en die twee delen waren op hun beurt ondertussen ook al gebroken. Onze huidige continenten en hun ligging vonden hier hun begin.

Op het einde van het Krijt vond er een meteorietinslag plaats die vermoedelijk als gevolg had dat meer dan de helft van de toenmalige diersoorten (onder andere dinosauriërs, zee reptielen, vogels, kleine zeedieren, enz.) uitstierf. De tijd van de dinosauriërs was voorbij, die van de zoogdieren pas begonnen…

Lees verder

• De oertijd - Het Precambrium
• Evolutie van het leven tijdens het Paleozoïcum (primair)
• Opkomst van zoogdieren – Neogeen en Paleogeen