Universele definitie van geloven en godsdienst

Universele definitie van geloven en godsdienst Al ruim duizenden jaren hebben geleerden geschreven en gepraat over godsdienst. De mogelijkheden die dat met zich meebrengt zijn beschreven in talloze uitgaven in welke ander ook in de geschiedenis van de mensheid. Dit is een indrukwekkend bewijs van betrokkenheid en interesse. Godsdienst heeft invloed op een groot deel van de wereldbevolking. Het kan daarom ook niet eenvoudig gedefinieerd worden. Dat godsdienst bestaat is een feit maar wat het precies is kunnen de meeste wetenschappers niet zeggen.

Overeenstemming van godsdienst uit de geschiedenis

Net als de gegevens en observaties in de sociale wetenschap op de algemeenheid van de godsdienst wijzen, leidt elke poging tot het maken van een algemene definitie onmiddellijk tot problemen. Het geeft enerzijds een vertrouwelijk gevoel dat we een eenduidige mening delen met het Judeesche-Christelijke gedachtegoed en Islamitische traditie, maar als wij verder gaan dan de religies van Oost Azië, Africa, Polynesië, en een menigte van andere streken die niet bekend zijn in Noord-Amerika en Europa, of zelfs niet bij de plaatselijke godsdienstige tradities van de Verenigde Staten en Canada, dan bevinden we ons zelf in grote moeilijkheden. Godsdienst omvat het bovennatuurlijke, het niet natuurlijke, theïcisme, atheïsme, monotheïsme, polytheïsme. Kortom, eindige en oneindige godheden. Het omvat ook gebruiken, geloven, en rituelen die bijna geheel omschreven en gedefinieerd worden.

Definitie van godsdienst in de wetenschap van Guthrie

De resultaten van antropologen en andere wetenschappers om godsdienst te beschrijven geven elke keer weer frustraties. Guthrie beweert eenvoudig dat een definitie van de term godsdienst nog steeds niet tot een overeenstemming leidt. Verder beweert hij dat de term godsdienst een misleidende rectificatie is. Het is niet mogelijk om een etiket op te plakken aan gelijkvormige maar niet identieke individuele personen. Met andere woorden, wij selecteren een aantal ideeën en observaties waarvan we denken dat ze bij elkaar horen en noemen dat godsdienst. Het feit dat we een woord gebruiken om een complex van geloven, gedragingen en ervaringen te beschrijven als godsdienst, is genoeg voor ons om te geloven dat godsdienst iets wezenlijks. We kunnen verwachten dat we overal in de wereld een gelijkvormig verschijnsel vinden.

Bewijs in rituelen van godsdienst

De veronderstelling dat de term godsdienst werkelijk iets bestaands vertegenwoordigd leidt tot een tweede vraag: op welke basis groeperen we de componenten die we uiteindelijk godsdienst noemen. Het bewijsbare antwoordt is dat we een beroep doen op onze ervaringen, kennelijk in onze eigen samenleving en cultuur, en deze dan kritiekloos generaliseren naar ander mensen. Als voorbeeld: als godheden zijn ontdekt, worden zij vaak geacht dat zij een Judeesche-Christelijke God vertegenwoordigen. Rituelen worden regelmatig gezien als religieuze ceremonieën, en geestvervoeringen zijn gewoonlijk vastgesteld als een ‘mystieke religieuze staat’. We kunnen godsdienst onderscheiden van andere aspecten van onze cultuur, maar zo’n onderscheiden kan ergens anders ongeldig zijn, en onze uitleg kan dan heel verkeerd zijn. De bekende anthroplogist Murray Wax bevestigd ‘dat in de meeste westerse samenlevingen de bevolking godsdienst niet zo onderscheiden zoals wij doen.

Universele definitie van godsdienst

Als godsdienst universeel is mogen we nu vragen; ‘als godsdienst niet gedefinieerd kan worden, hoe weten we dan dat het universeel is?‘ Wax vindt dat ondanks alles wat er gezegd is; ‘godsdienstig zijn kan alleen bewezen worden in zowel de individuele persoon als in de cultuur’. Een godsdienstpsycholoog zal nu voorstellen dat mensen waarschijnlijk hun geloof of vertrouwen uitdrukken door karaktertrekken als gedrag(rituelen, geloven (bovennatuurlijke) en ervaring (mystieke toestand). Schrijver over godsdienst en bioloog Hinde suggereert dat deze karaktertrekken sociaal goed ontwikkelt of universeel zijn.

Instrument

Als psychologen hebben we statistische instrumenten om ons te helpen. Een zo’n instrument is de’ factor analyse’. Deze analyse relateert groepen met variabelen doormiddel van meer onderliggende factoren. Een voorbeeld van zo’n factor is het concept van een liefhebbende God. Veel bijvoeglijke naamwoorden drukken dit begrip uit als een richting. Andere richtingen van variabelen zijn diegene die ruimdenkende uitleggingen onderscheiden van behoudende uitleggingen van de Bijbel. Deze vormen twee verschillende maar wel gerelateerde factoren. Door die gegevens, rangschikken we zoveel mogelijke aspecten van godsdienst.
© 2009 - 2024 Hessel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Verschillende definities van godsdienst uit de wetenschapVerschillende definities van godsdienst uit de wetenschapIn de literatuur van de godsdienstpsychologie zijn reeds enkele fundamentele vragen gesteld over de definitie van godsdi…
Hoe worden definities van woorden bepaald?Hoe worden definities van woorden bepaald?Definities zijn er voor alle woorden die wij kennen. Een definitie van een woord bepalen is een vak apart. Er zijn twee…
De Roos van LearyLeary heeft in 1957 een model ontworpen waarbij je in staat wordt gesteld relaties tussen mensen in kaart te brengen. We…

Allerzielen en AllerheiligenAllerzielen en AllerheiligenOp Allerheiligen (1 november) eert de rooms-katholieke kerk zijn heiligen en martelaren. De dag erna, op Allerzielen, wo…
Het schild van het geloofIn de Bijbel wordt er vaak over een schild gesproken. Ook wordt er gezegd: God is mijn schild. Wat is een schild en waar…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Jo-B, Pixabay
  • Literatuur: The psychology of religion. An empirical aproach.blz 5-6. Bernard Spilka, Ralph W. Hood. jr.Bruce Hunberger, Richard Gorsuch. The Guilford Press. 2003
Hessel (256 artikelen)
Laatste update: 02-12-2019
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Religie
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.