Zo maak je een theaterverslag (ckv)

Voor een middelbare scholier is verslagen schrijven dagelijkse kost, maar hoe werkt dat bij ckv, een vak waarbij je kunst moet beschouwen, moet beoordelen en je mening erover moet geven? Bij een vak als ckv ga je bijvoorbeeld in eigen stad op zoek naar kunst en je praat hierover; wat vind je ervan? Past het bij de omgeving? Al dat soort vragen moet je jezelf steeds stellen als je met ckv bezig bent. Je moet informatieve verslagen maken over kunst, maar er ook je mening over geven. Zeker voor een theatershow is dit een lastige opgave, omdat je bij de informatieve gegevens geen enkele mening mag geven. Je mening geven doe je normaliter pas aan het eind van het verslag met een onderbouwing. Juist dat laatste is belangrijk, want dat is hetgeen waar docenten punten op geven.

Inhoud van een theaterverslag

Aan een theaterverslag zitten een aantal vaste eisen, maar ook een aantal eisen die kunnen verschillen. Zorg er dus altijd voor dat je weet wat je docent in het verslag wil, pas dan kun je dit als extra handvat gebruiken.

Het begin van het verslag

Het gedeelte over het genre kun je samen met de algemene informatie onder het kopje ''Algemene informatie'' in je verslag zetten.

De voorkant

Zorg voor een voorkant waarop je in één opslag kunt zien waarover het verslag gaat en over wie/wat het is geschreven. Zorg dus voor een plaatje op de voorkant van de artiesten of van de show, maar let er wel op dat je je eigen gegevens er ook bij zet.

Genre

Als eerste geef je aan onder welke genre de theatershow valt, onderbouw dit nauwkeurig zodat de docent jouw oordeel niet in twijfel kan nemen.

Algemene gegevens en theatrale middelen

De algemene gegevens kun je onder een toepasselijk kopje ''Algemene informatie'' in je verslag zetten. De ambiance, de omgeving, kun je net als het genre scharen onder het kopje ''Algemene informatie''. De theatrale middelen, alle verschillende punten die samen de voorstelling tot een geheel maken, kun je onder kopje 'Waarnemingen'' plaatsen, omdat je noteert onder theatrale middelen wat je hebt waargenomen.

Algemene gegevens

Hier zet je neer wanneer je de voorstelling hebt gezien, om te voorkomen dat als er mogelijke wijzigingen in de voorstelling worden doorgevoerd dat daardoor jouw verslag niet meer klopt. Hier noteer je ook waar je de show hebt gezien, want de locatie kan het soort podium bepalen. Verder moet je ook informatie over de makers opzoeken: wie zijn bijvoorbeeld de regisseur en de geluidsman?

De ambiance

Hiermee wordt de ruimte bedoeld waarin het toneelstuk zich afspeelt. Hierbij kun je kijken naar het soort podium, is het een vlakke vloer-theater, het publiek kijkt neer op de artiesten, of is het lijsttoneel, een verhoogd podium met achtergronddecor? Dit alles moet je wel beargumenteren of uitleggen waarom het zo was, je onderbouwt dus alles met een reden of achterliggende informatie.

Theatrale middelen

Onder theatrale middelen vallen zes punten die je allemaal moet behandelen, want bij elkaar vormen ze de voorstelling.

• Het spel: het stemgebruik, de gebaren en de mimiek, gezichtsuitdrukking van de acteurs.
• Mise-en-scène: hiermee wordt het gebruikt van de ruimte bedoeld, werd er bijvoorbeeld veel bewogen of stond iedereen stil? Dat soort vragen moet je beantwoorden voor de mise-en-scène.
• Het decor: stonden er veel attributen op het podium of was er juist bijna niets? Let hierbij ook op de achtergrond, want ook dit behoort tot het decor.
• Kleding en grime: hieronder moet je niet beschrijven hoe de acteurs gekleed en geschminkt zijn, maar of de kleding en schmink een toegevoegde waarde aan het voorstelling heeft.
• Belichting: hierbij is het belangrijk welk licht er werd gebruikt; gekleurd of juist alleen wit licht? Ook is het belangrijk om hierbij te vermelden wanneer welk soort licht gebruikt werd en of er een betekenis achter het soort licht zat.
• Muziek en geluidseffecten: bij dit laatste punt is het belangrijk om op het gebruik te letten: wanneer wordt het gebruik? Bij een overgang of om handelingen te ondersteunen? Verder kun je de genre van het muziek ook noteren. Vaak is dit echter niet mogelijk, omdat het lastig is als er verschillende soorten muziek gebruikt worden in een voorstelling.

De inhoud van de voorstelling

Het plot kun je onder een toepasselijk kopje ''Plot'' noteren in je verslag, ditzelfde kun je doen met: de personages, het thema en de toelichting.

Het plot

Het plot is eigenlijk gewoon een samenvatting van de voorstelling, alleen is het bij ckv belangrijk om ook aan te geven of het één doorlopend verhaal is of dat het bestaat uit allerlei verschillende sketches (bv. Cabaret).

Personages

Het is belangrijk om een korte beschrijving te geven van de karakters, dit zorgt ervoor dat mensen die jouw verslag lezen zich beter in kunnen leven in het verhaal en ze gemotiveerd raken om zelf ook naar de voorstelling te gaan.

Thema

Het thema is niet het makkelijkste onderdeel van het verslag, omdat het nog niet zo gemakkelijk is om de belangrijkste onderwerpen uit de voorstelling te halen en die dan te onderbouwen. Het is namelijk belangrijk dat je achter het thema, bestaand uit 1 of 2 woorden, een goed voorbeeld geeft van dit thema, dit is tevens de onderbouwing van je gekozen thema. Let op dat er meer dan 1 thema kan zijn in één voorstelling, zeker in het geval van allerlei verschillende sketches.

Toelichting

Onder het kopje toelichting moet je extra informatie neerzetten die je op het internet of in boeken hebt gevonden over de voorstelling of over de afkomst van de voorstelling. Zo zijn sommige voorstellingen oorspronkelijk bedacht door Shakespeare en kun je dus wat extra informatie opzoeken over Shakespeare.

De recensie over de voorstelling

Uiteindelijk gaat het vak ckv ook over het vormen van je eigen mening. Daarom moet je bij elk ckv-verslag ook een recensie schrijven. Hieronder staan een aantal punten die je bijvoorbeeld in je recensie kunt verwerken:

• Wat valt je het meest op?
• Passen de gebruikte theatrale middelen goed bij het voorstelling?
• Kun je je inleven in het verhaal?
• Raad je de voorstelling aan? Zo ja, aan welke doelgroep en waarom?

Lees verder

• Theaterverslag: Sluimer - Henry van Loon