Geschiedenis voor kinderen: Nederland in WOII

Tijdens de Tweede Wereldoorlog wil Nederland eigenlijk 'neutraal' blijven, maar dit lukt ze niet. In mei 1940 wordt Nederland voor het eerst aangevallen door de Duitsers, een aantal dagen later moet Nederland zich overgeven. Lees verder om te zien hoe de Tweede Wereldoorlog in Nederland zich verder afspeelde...

Crisis!

Net als in veel andere (Europese) landen is er in Nederland in 1929 een economische crisis. De crisis is niet zo erg als die in Duitsland, maar veel mensen leven wel in armoede. In Nederland komt er, net als in Duitsland, een grote nationaalsocialistische partij; een groep van mensen die opkomt voor de 'gewone' Nederlandse burger. Aan het hoofd van de partij staat Anton Mussert en hij is een aanhanger van Adolf Hitler. Vooral vanwege de economische crisis is de regering in Nederland niet bezig met een oorlog. Ze merken natuurlijk wel dat er spanning zijn tussen Duitsland en andere landen, maar proberen 'neutraal' te blijven. Pas als Nederland in 1939 voor de eerste keer wordt aangevallen krijgt de regering in Nederland door dat de Duitsers echt oorlog willen voeren. Snel roepen ze het leger in Nederland bij elkaar; maar veel goede wapens zijn er niet.

10 mei 1940

Ook al wil Nederland 'neutraal' blijven en niet veel met de oorlog te maken hebben; op vrijdag 10 mei 1940 vallen Duitse soldaten Nederland aan. De Nederlandse soldaten zijn slecht bewapend en kunnen weinig beginnen tegen de Duitsers. Bij de Afsluitdijk, de Grebbeberg en de Moerdijkbrug wordt wel hard gevochten. De Duitsers willen de koningin, koningin Wilhelmina, gevangen nemen, maar dit mislukt. Kort daarna vlucht koningin Wilhelmina samen met een aantal ministers naar Londen. Het is nu echt oorlog in Nederland en meer dan 2000 mensen overlijden. Als Rotterdam op 14 mei 1940 gebombardeerd wordt geeft Nederland zich over (dit wordt ook wel capitulatie genoemd).

Bezetting van de Duitsers

In heel Nederland komen nu Duitsers; ze houden het land bezet en er komt een speciaal Duits bestuur. De Duitsers nemen een aantal belangrijke bedrijven over in Nederland; ze hebben schepen nodig, vliegtuigen en allerlei andere dingen om oorlog mee te voeren. Veel Nederlanders vinden het vervelend dat hun land bezet is, maar blijven toch positief. Ze denken dat de oorlog snel voorbij zal zijn of dat de Duitsers voor meer geld in Nederland zullen zorgen. In 1941 en 1942 zien veel Nederlanders toch in dat de oorlog wel eens lang zou kunnen duren en dat de Duitsers slechte dingen doen. Bovendien 'pikken' ze veel goederen in zoals eten en drinken.

Jodenvervolging

De situatie in Nederland wordt steeds vervelender, en de Duitsers stichten o.a. bij Westerbork, Amersfoort en Vught concentratiekampen. Er komt een speciale 'Joodse Raad' die joden moet opsporen in Nederland. De Duitsers willen dat alle joden worden opgepakt en naar de concentratiekampen gebracht worden. Voor joden is het een verschrikkelijke tijd; zij mogen bijna nergens meer komen, hun spullen worden afgepakt en een flink aantal joden worden opgepakt. In de concentratiekampen gebeuren verschrikkelijke dingen; de joden moeten keihard werken, krijgen weinig te eten en worden mishandeld. Het ergste is nog dat veel joden in de concentratiekampen vergast worden met gifgas. Om te voorkomen dat ze opgepakt worden duiken sommige joden onder bij Nederlandse vrienden of kennissen. Ook Anne Frank, een meisje van joodse afkomst, duikt onder in het Achterhuis in Amsterdam. Zij wordt na de oorlog wereldberoemd vanwege haar dagboek.

Verzet

Veel mensen zijn het niet eens met de Jodenvervolging, en gaan in het verzet. Al aan het begin van de oorlog ontstaan groepen met mensen die proberen om de joden te helpen en de Duitsers tegen te gaan. Een aantal van die groepen werkt onder de grond om niet op te vallen bij de Duitsers. Bijna een derde van de mensen die geprobeerd hebben om tegen de Duitsers in het verzet te komen (bijvoorbeeld door joden te helpen) is vermoordt door de Duitsers. Helaas zijn er ook mensen in Nederland die samen met de Duitsers de joden achtervolgen en oppakken.

Hongerwinter

Door de oorlog worden de mensen in Nederland steeds armer. Sommige mensen kunnen geen eten of drinken meer krijgen en gaan dood. Met name in grote steden als Amsterdam of Den Haag is weinig te eten te krijgen, zelfs niet met speciale bonnen. In de winter van 1944-1945 overlijden meer dan 20.000 mensen in Nederland aan de honger en de kou. Deze gruwelijke winter wordt ook wel de 'hongerwinter' genoemd.

De bevrijding van Nederland

In 1944 komen Canadezen en Amerikanen in Normandië (Frankrijk) aan. Ze bevrijden een groot deel van Frankrijk, België en ook van Nederland. Het lukt ze alleen niet om heel Nederland te bevrijden; het midden van Nederland en het Noorden worden nog steeds bezet gehouden door de Duitsers. Pas in het voorjaar van 1945 lukt het de Canadezen en Amerikanen om heel Nederland te bevrijden nadat er in Groningen hard gevochten is. Op 3 mei 1945 komt koningin Wilhelmina terug naar Nederland en op 6 mei 1945 wordt in Wageningen een officiële verklaring getekend dat de oorlog is afgelopen. Nederland viert groots feest.