Beroep tekstschrijver en inschrijving Tekstnet

Het beroep tekstschrijver kan zonder enig diploma worden uitgeoefend. De meeste goede tekstschrijvers hebben een opleiding gevolgd op taalgebied zoals communicatie of journalistiek. Veel anderen zijn autodidact. Een deel van de beroepsschrijvers is lid van een speciale beroepsvereniging. In Nederland en Vlaanderen is zo’n vereniging werkzaam onder de naam Tekstnet. Leden voldoen aan strenge toetsingsnormen en kunnen hun deskundigheid nog vergroten door het volgen van bijeenkomsten en workshops die Tekstnet organiseert.

Tekstnet doel en streven

De vereniging Tekstnet is opgericht in 1990 en telt zowel leden als aspirant-leden. Het doel van de vereniging is om het vak van tekstschrijver te professionaliseren. Dat doel wordt onder meer nagestreefd door het organiseren van bijeenkomsten en workshops waarbij leden elkaar stimuleren in het uitoefenen van hun beroep. Door Tekstnet wordt ook training en advies gegeven in schriftelijke communicatie.

Bijeenkomsten voor deskundigheidsbevordering

De organisatie van de bijeenkomsten is in handen van een speciale commissie KIK (Kennis, Inspiratie en Kunde). Door allerlei thema’s aan bod te laten komen wordt getracht de deskundigheid van de leden te vergroten. Een aantal thema’s die reeds zijn behandeld zijn bijvoorbeeld: schrijven voor kinderen, juridische teksten en schrijven met humor. Maar ook zakelijke en organisatorische onderwerpen komen aan bod zoals: uitgeven van boeken en onderhandelen met opdrachtgevers. Andere onderwerpen zijn: acquisitie, sociale media, tekstanalyse, tekst en beeld en speechwriting.

Indienen twee recente teksten bij Tekstnet

De toelatingsprocedure die door Tekstnet wordt gehanteerd garandeert dat een eenmaal toegelaten lid professionele capaciteiten bezit. Op die manier kan het kaf van het koren worden onderscheiden. De procedure begint met het indienen van een tweetal teksten die door het aspirant-lid in opdracht moeten zijn geschreven. De teksten moeten onlangs zijn gepubliceerd en verschillend zijn. Bij de teksten dient te worden vermeld hoe de opdracht luidde en onder welke omstandigheden die is uitgevoerd. Tevens dienen de keuzes en adviezen te worden onderbouwd.

Beoordelen van twee teksten

De teksten worden door twee ervaren beoordelaars onafhankelijk van elkaar beoordeeld en besproken om tot een eindoordeel te komen. Mochten zij op basis van de twee teksten geen oordeel kunnen vormen, dan wordt om toezending van meer werk gevraagd. Ingeval de beoordelaars geen overeenstemming kunnen bereiken wordt een derde deskundige ingeschakeld en bij uitblijven van consensus beslist het bestuur.

Beoordelingscriteria met CCC-basismodel

De beoordelingscriteria zijn gebaseerd op het zogenaamde CCC-basismodel waarbij de drie c’s staan voor correspondentie, consistentie en correctheid en waar drie c’s aan zijn toegevoegd namelijk communicatiekracht, creativiteit en concept. De drie c’s van het basismodel worden toegepast op vijf tekstniveaus: teksttype, inhoud, opbouw, formulering en presentatie. De teksten die beoordeeld worden in de toelatingsprocedure moeten op alle niveaus voldoen.

Omschrijving CCC-basismodel en toevoeging

Een kortweg omschrijving van de drie c’s van het CCC-basismodel betreft:

• Correspondentie: De tekst moet afgestemd zijn op het doel en de lezer.
• Consistentie: De schrijver moet consequent zijn in de tekstkeuzes.
• Correctheid: De tekst mag geen fouten bevatten.

Omschrijving van de drie toegevoegde c’s:

• Communicatiekracht: Bereikt de tekst de doelgroep?
• Creativiteit: Gaat de schrijver creatief om met de taal?
• Concept: Past de tekst in het totaalconcept?

Capaciteiten van een goede tekstschrijver

• Een goede taalvaardigheid om foutloos te kunnen schrijven.
• Analytisch kunnen denken om een lastig onderwerp voor iedereen toegankelijk te kunnen maken.
• Goed kunnen plannen en organiseren om binnen de deadline de tekst af te hebben.
• Over een goede mondelinge communicatievaardigheid beschikken om naast het schrijven ook goed te kunnen overleggen met de opdrachtgever over allerlei zaken die met het schrijven te maken hebben.
• Beschikken over creativiteit om steeds weer onderwerpen op een interessante manier te kunnen belichten.
• Zakelijk inzicht hebben om een boterham uit het schrijfwerk te kunnen halen maar ook om allerlei regels en wetgeving voor zover nodig bij het schrijfwerk te betrekken.

Kaf van koren scheiden

Schrijvers die deze capaciteiten niet of onvoldoende bezitten zouden zich het best alleen bezig kunnen houden met schrijven aan de keukentafel en daar plezier in hebben. Laten zij liefst maar zoveel mogelijk van hun schrijfwerk in een bureaulade opbergen. Op die manier werken zij mee aan het scheiden van kaf en koren wat bij veel lezers minder wenkbrauwen laat fronsen als er teveel taalfouten in een tekst zitten. Maar helaas, over fouten heenlezen gaat soms ook bij goede schrijvers heel makkelijk, dus slipt er wel eens iets door.

Lees verder

• Tekstschrijven een boeiende bezigheid of beroep