Effectief en efficiënt studeren

Effectief studeren is heel belangrijk wanneer je je studie met succes wilt afronden. Zeker wanneer er veel zelfstudie bij komt kijken, is het zaak om je eigen manier van optimaal studeren te ontwikkelen. Hieronder staan een aantal tips die verband houden met verschillende aspecten van het leren, onthouden en studeren. Ze kunnen je helpen om effectief en efficiënt te studeren.

Studeren met een tijdsschema

Studeren aan een hbo of universiteit of het volgen van een thuisstudie, betekent vaak weinig contacturen en dus veel zelfstudie. Deze zelfstudie-tijd kun je grotendeels zelf indelen. Dat betekent dat de studie makkelijk te combineren is met andere dingen, maar ook dat je veel discipline moet hebben om bij te blijven; de studie heeft vaak te leiden onder ander zaken. Het kan daarom verstandig zijn om een tijdsschema te maken. Dat maakt je bewuster van de dingen die je te doen hebt en je kunt tijd reserveren die je enkel en alleen aan je studie besteedt.

Uitgerust studeren

Zorg dat je uitgerust begint met studeren. Wanneer je efficiënt wilt studeren, moet je zorgen dat je je kunt focussen. Het is dus belangrijk dat je voldoende slaapt en dat je niet te veel vermoeiende activiteiten uitvoert, voordat je gaat studeren. Houd er in je planning rekening mee dat je na een dag werken (bijvoorbeeld je bijbaantje) 's avonds waarschijnlijk niet meer effectief kunt studeren.

's Nachts doorstuderen is eigenlijk nooit goed. Om informatie goed te kunnen verwerken, heb je een goede nachtrust nodig. In je slaap haal je de zaken weer naar boven die je die dag geleerd hebt. Door een goede nachtrust worden ze beter gestructureerd en kun je ze beter onthouden.

Ben je vaak moe, en heb je het idee dat je voldoende slaap krijgt, dan kan het zijn dat er iets anders aan de hand is. Het is dan verstandig om de mogelijke oorzaken van je vermoeidheid te onderzoeken.

Plaats en tijd van studeren

De plek waar je studeert kan erg belangrijk zijn voor het resultaat van het studeren. Probeer daarom verschillende plaatsen uit en probeer te ontdekken wat voor jou prettig is en het beste werkt. Er vaak veel verschillende mogelijkheden: op school, in de bibliotheek, thuis, bij je ouders, in het bos of het park, etc. Elk van deze plakken heeft zijn eigen voor- en nadelen. Wat voor jou het beste werkt zul je vooral zelf moeten uitzoeken. Wanneer je een eigen vaste werkplek hebt, loont het vaak de moeite om je werkplek kritisch te bekijken en deze je werkplek te optimaliseren.

Wat voor de plaats van studeren geldt, gaat ook op voor het tijdstip waarop je studeert. Er zijn ontelbaar veel verschillende manieren waarop je je dag kunt indelen en de één is niet per definitie beter dan de ander. Probeer verschillende studie-tijdstippen uit en kijk wat jij prettig vindt en wat de meest optimale resultaten geeft.

Studeren en voeding

Ook een goede voeding is belangrijk wanneer je effectief wilt studeren. Wanneer je effectief wilt studeren moet je er in de eerste plaats op letten dat je voldoende 'langzame' koolhydraten binnenkrijgt. Die krijg je door het eten van bijvoorbeeld bruin brood, fruit of yoghurt met muesli. Daarnaast is het belangrijk om regelmatig en afwisselend te blijven eten. Zorg dus voor verschillende eetmomenten op de dag.

Vis, peulvruchten en noten hebben een positief effect op je geheugen. Het kan dus zeker geen kwaad om van tijd tot tijd een zakje studentenhaver weg te werken.

Zorg er in ieder geval voor dat je op je voeding blijft letten, ook wanneer je het heel druk hebt met studeren. Te veel, te weinig of ongezond eten kan zeer nadelige gevolgen hebben op je concentratie, je geheugen en je nachtrust en daarmee dus ook op de resultaten die je moet leveren.

Langdurig studeren met pauzes

Verschillende onderzoeken hebben uitgewezen dat het onmogelijk is om je een lange tijd echt te concentreren op iets. Hoe lang je je concentratie vast kunt houden, daar zijn wetenschappers het niet over eens en verschilt waarschijnlijk ook van persoon tot persoon. Het is in ieder geval belangrijk dat je, wanneer je een langere periode achter elkaar aan het studeren bent, regelmatig pauzes houdt.

Je kunt bijvoorbeeld na elke 50 minuten studeren, 10 minuten iets anders doen. Het is de bedoeling dat je in deze 10 minuten tot rust komt. Je moet dus niet bijvoorbeeld een moeilijk telefoongesprek gaan voeren. Het is beter om gewoon even te gaan zitten niks doen, een kop koffie of thee te zetten of een lolletje te maken met een huisgenoot. Zorg er in ieder geval voor dat je na die 10 minuten weer aan het werk gaat en dat je niet in je pauze-activiteit blijft hangen.

Studeren met aantekeningen

Maak aantekeningen tijdens de lesuren met de meest essentiële punten, die makkelijk te gebruiken zijn bij het maken van opdrachten en het voorbereiden van examens of tentamens. De aantekeningen moeten dus 'to the point' zijn en zeker niet te uitgebreid. Probeer niet alles op te schrijven wat je docenten vertellen, maar haal er alleen het belangrijkste uit. Deze aantekeningen kun je ook gebruiken om een volgend college of een volgende les voor te bereiden. Door van tevoren 5 of 10 minuten naar de inhoud van de vorige colleges te kijken (aan de hand van de aantekeningen), kun je de stof die in een volgende college behandeld wordt makkelijker opnemen.

Actief studeren

Wanneer je optimaal wilt studeren, is het ook heel belangrijk dat je actief studeert. Dat betekent niet alleen dat je erop let dat je geconcentreerd bezig bent met studeren, maar ook dat je op een creatieve manier probeert om te gaan met de stof. Luister en lees niet alleen wat er van je gevraagd wordt, maar probeer met de leerstof aan de gang te gaan in je hoofd. Als je dit goed doet, spreek je verschillende zintuigen en verschillende delen van je hersenen aan. Op die manier zul je de stof beter begrijpen en makkelijker onthouden.

Lees verder

• In de flow komen: 10 tips
• Efficiënt werken: Gebruik sneltoetsen in plaats van de muis
• Efficiënt werken: je werkplek optimaliseren
• Efficiënt werken: Productief en efficiënt je dag door komen
• Beter concentreren: efficiënt werken door meer concentratie