Geheugensteuntjes om beter te leren voor tentamen

Gedurende een schooljaar of studie moet je erg veel leren en opdrachten maken. Het kan gaan om het in je hoofd stampen van rijtjes en formules, maar het kan ook zijn dat je moet leren hoe je met informatie om moet gaan waarbij je verbanden moet kunnen leggen. Er zijn verschillende geheugensteuntjes om informatie te onthouden, waarbij je soms aan een handig trucje zoals een ezelsbruggetje heel veel kunt hebben. Hoe kun je beter leren de lesstof te onthouden?

Veel lesstof

Op school moet je vaak veel leren en opdrachten schrijven die samen voor een groot deel je eindcijfer bepalen. Zo hebben bijvoorbeeld wetenschappelijke vakken een grotere informatiedichtheid dan vakken zoals maatschappijleer. Vaak gaat het niet alleen om de informatie zelf, maar ook wat je met die informatie doet. Deze kennis wordt vervolgens getoetst door middel van een proefwerk of tentamen. Als je steeds het verband probeert te leggen met je kennis die je hebt met de informatie die je krijgt, dan zul je wellicht beter scoren. De verschillende soorten informatie vereisen verschillende geheugenstrategieën.

Soorten informatie

Het is van belang om al die informatie die je krijgt, zo goed mogelijk te onthouden. Zo kun je twee soorten informatie onderscheiden. De eerste vorm is het soort informatie dat je moet kunnen oplepelen nadat je het hebt geleerd. Dat kunnen rijtjes woorden, belangrijke termen of volgorden, belangrijke personen, processen zijn of rekenformules. Je moet hier net zolang op blokken totdat het in je geheugen gegrift staat. Een andere vorm van informatie is dat je informatie kunt terughalen uit je geheugen door middel van een geheugensteuntje. Dat kan gaan om theorieën, het relatieve belang van gebeurtenissen of ideeën, argumenten voor en tegen bepaalde visies, overeenkomsten en verschillen tussen mensen, meningen en evaluaties.

Voorbereiding op tentamen

Een grote angst voor velen is het krijgen van een black-out tijdens een proefwerk of tentamen. Als je alleen maar leert door de lesstof in je hoofd te stampen, kan het zijn dat je tijdens een black-out geen informatie meer uit je geheugen kunt halen. Als je andere leertechnieken leert toe te passen, kan dit je uit de brand helpen. Door het aanleren van logische verbanden, door het bijhouden van een studiedagboek, discussiëren met andere studenten en goede aantekeningen maken, beschik je gemakkelijker over de antwoorden op bepaalde vragen. Sommige tentamenvragen worden anders gesteld dan je gewend bent uit de les. Dit wordt gedaan met een reden, zodat je dingen in een breder perspectief leert zien.

Sleutelwoorden en informatiereeksen

Het is soms erg moeilijk om reeksen van getallen, wachtwoorden en toegangscodes te onthouden. Vooral als je meerdere reeksen moet onthouden, wordt het lastig. Als je teveel moet onthouden, dan kan het zijn dat je getallen door elkaar haalt, of ineens je wachtwoord niet meer weet. Als je een toegangscode een tijdje niet meer hebt gebruikt, kan het zijn dat je hem vergeten bent op het moment dat je hem nodig hebt. Een datum of code is beter te onthouden als je een geheugensteuntje toepast.

Ezelsbruggetje

Door een ezelsbruggetje toe te passen, kun je gemakkelijker iets onthouden. Je moet een bepaalde samenhang zoeken tussen je ezelsbrug en de informatie die je wilt onthouden. Zo wordt er soms bij het aanmaken van een wachtwoord, gevraagd om een hint te geven waarmee je het op langere termijn kunt onthouden. Voorbeelden van ezelsbruggetjes zijn:

• In het VOORjaar gaat de klok een uur VOORuit
• Bij voltooid deelwoord en verleden tijd, geven de letters uit ’t kofschip aan of het een zwak werkwoord is en of het vervoegd wordt met een “t” of een “d”

Iedereen gebruikt zijn eigen methode om ezelsbruggetjes te onthouden. Sommige zijn misschien heel grappig of raar, maar als het helpt om iets te onthouden maakt het niet uit. De meeste mensen gebruiken regelmatig een ezelsbruggetje als geheugensteuntje.

Kies het juiste geheugensteuntje

Je moet zorgen dat je het passende geheugensteuntje kiest en dat er maar één antwoord op gegeven kan worden, anders brengt het je misschien alleen maar in de war. Je loopt het risico dat je alleen maar het geheugensteuntje weet tijdens een tentamen, en niet meer weet wat voor een informatie erbij hoort. Zorg dat er een goed verband is tussen het geheugensteuntje en hetgeen dat je wilt onthouden.

Doeltreffende deuntjes

Sommige mensen hebben moeite met leren en kunnen het ineens een stuk gemakkelijker als ze dit doen door middel van een ritme of rijmpje. Misschien moest je op school wel "Meneer van Dalen wacht op antwoord" leren. Dat staat voor machtsverheffen, vermenigvuldigen, delen, worteltrekken, optellen en aftrekken. Zulke rijmpjes helpen je de informatie te onthouden. Als je van rappen houdt, kan het ook heel goed werken.

Symbolen en beelden

Een abstract gegeven zoals een ingewikkelde rekenformule is lastig te onthouden. Je kunt een geheugensteuntje ontwikkelen met beeld of een symbool om het beter te kunnen onthouden. Teken de formule bijvoorbeeld met bepaalde kleuren of met meerdere kleuren. Een symbool is een geheugensteuntje voor de betekenis of de toepassing. Tijdens een tentamen kun je het dan weer gemakkelijker voor de geest halen.

Acroniem

Een acroniem is een woord bestaande uit beginletters van andere woorden. Een voorbeeld is het woord NAVO (Noord-Atlantische Verdragsorganisatie) en het wordt meestal als één woord uitgesproken. Na verloop van tijd is het zo bekend dat je het niet meer hoeft uit te schrijven. Een acroniem helpt je bij het onthouden van een reeks informatie. Zo kun je bijvoorbeeld de juiste volgorde van de Waddeneilanden onthouden met het ezelsbruggetje “tv-tas” (Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland, Schiermonnikoog).

Lees verder

• Aantekeningen maken tijdens de les
• Digitaal studeren: de basisbenodigdheden
• Hoe kun je sneller leren lezen: de basis
• Leren snellezen: lezen in clusters
• Snellezen: hoe kun je leesvaardigheden verbeteren?