Boekverslag: Karel ende Elegast

Dit is mijn boekverslag van het boek "Karel ende Elegast". De schrijver van dit boek is onbekend en het is een oud-Nederlands boek. In dit boek wordt een Koning er door een engel op aangedrongen op rooftocht uit te gaan. Dit is eigenlijk een schande maar toch gaat hij op rooftocht. Dit besluit zal uiteindelijk zijn leven redden.

• Titel: Karel ende Elegast.
• Auteur: Onbekend vertaald door H. Adema
• Eerste druk oorspronkelijke verhaal: omstreeks 1200
• Eerste druk van dit boek: 1982
• Vertaalt uit het: Middelnederlands 1
• Aantal bladzijden: 63 bladzijden
• Soort werk: Voorhoofse ridderroman/ Karelroman / Frankische ridderroman.
• Literaire stroming: Middelnederlandse Literatuur.

Positie van de schrijver:

De schrijver staat buiten het verhaal.

In welke vorm is het verhaal geschreven?

Het verhaal is geschreven in de vertellers-vorm. Dit kun je zien aan het feit dat er steeds wordt aangegeven we wat zegt. Je ziet steeds staan 'Elegast zei:' Ook kan je dit heel duidelijk aan het begin van het verhaal zien, er wordt namelijk een verhaal aangekondigd. “Een mooi en waar gebeurd verhaal kan ik u vertellen, luistert maar.”

De tijd verloopt chronologisch?

Het verhaal loopt chronologisch.

Hoeveel tijd verloopt er tussen de eerst en de laatste bladzijde?

Er verloopt 1 nacht, en 1 dag. Vanaf ’s avonds dat koning Karel wou gaan slapen tot de avond de volgende dag, dus ongeveer 24 uur, iets minder.

Het boek is verdeeld in …:

Het boek is verdeeld in 6 hoofdstukken:

• 1) Bevel en gehoorzaamheid
• 2) De ontmoeting
• 3) De diefstal
• 4) Het verraad
• 5) De beschuldiging
• 6) De tweekamp als godsgericht

Ruimte:

Het verhaal speelt zich op verschillende plaatsen af.

• In en om het kasteel van koning Karel.
• In de bossen
• In en om het kasteel van Eggerick
• Op de binnenplaats en plek waar het tweekamp werd gehouden.

Wat is de thematiek:

Het thema van het boek is trouw. Als je trouw bent aan god, jezelf en anderen, dan komt het wel goed met je.

Motieven:

• God, God wordt vaak om hulp gevraagd of er wordt tot hem gebeden.
• Ridderlijkheid/Eer, als het zwaard van de Elegast is gebroken vermoord koning Karel hem niet, dit is niet eervol. Ook Eggerick krijgt de kans weer op het paard te klimmen als hij er af gevallen is.
• Tovenarij, de Elegast kan met een kruid dieren verstaan en kan mensen in slaap toveren.
• Bovenaardse wezens, de engel die verschijnt maar ook de gedachte aan de duivel.

Verklaar de titel van het boek:

De titel “Karel ende Elegast” slaat op de koning Karel, die op rooftocht wordt uitgestuurd en de Elegast, deze is door de koning verbannen. Uiteindelijk gaan deze samen uit stelen. De titel slaat dus op de twee hoofdrolspelers.

Biografie van de schrijver:

Aangezien de schrijver onbekend is, kan hier niets over verteld worden. Het enige wat bekend is, is dat de schrijver waarschijnlijk een Vlaming was, en aangezien het in ongeveer 1200 geschreven, kan je daar uit concluderen dat hij rond die tijd leefde.Het verhaal ‘Karel en Elegast’ is niet door de schrijver zelf verzonnen, maar het is door jarenlang van mond op mond doorvertellen tot stand gekomen. De schrijver zal het waarschijnlijk niet belangrijk hebben gevonden dat de mensen wisten wie hij was.

Geef een samenvatting:

Koning Karel wordt door een engel aangedrongen op rooftocht uit te gaan. Hij doet als god hem opdraagt en gaat op pad. Hier ontmoet hij Elegast, een voormalig ridder die koning Karel zelf verbannen heeft. De koning en de Elegast gaan na een gevecht gezamenlijk ergens stelen, bij Eggerick’s huis. (de koning stelt zich voor als Adelbrecht). Wanneer ze gaan stelen overhoort de Elegast hoe er een moord op de koning gepland is. Elegast verteld wat hij heeft overhoord aan Adelbrecht. Adelbrecht zegt dat hij de koning zal “waarschuwen”. Zo kan de koning (Adelbrecht zelf) zijn moord voorkomen. Eggerick wordt opgepakt en zal tegen de Elegast moeten duelleren. Dit gevecht wordt uiteindelijk, natuurlijk, door de Elegast gewonnen. God laat immers de goede winnen. Hierna wordt de Elegast weer in ere hersteld en mag hij trouwen met de zuster van de Koning.

Mijn verwachtingen van het boek:

Ik had verwacht dat het op zich wel een leuk verhaal zou zijn. Ook verwachte ik dat het een typisch middeleeuws boek zou zijn, wat ook zo bleek te zijn.

Door wie of waardoor waren je verwachtingen gewekt?

Mijn verwachtingen waren gewekt door de voorkant van het boek en door wat ik al over het verhaal had gehoord van mijn ouders en tijdens GLO.

Welke passages hebben indruk op je gemaakt en waarom?

De passage die het meeste indruk op mij heeft gemaakt is maar een kort stuk, het is het stuk waarin koning Karel vraagt aan de Elegast om samen iemand te gaan beroven.

Elegast zei: “Beste vriend, vertel me waar de schat ligt. Misschien ga ik dan mee. Maar ik wil de plaats precies weten voor ik u ook maar een stap volg.”
Karel antwoordde: “Dan zal ik het u vertellen. De koning is zo rijk dat het hem nauwelijks schaadt als wij iets van hem stelen.” Toen de koning vertelde dat hij zichzelf wilde bestelen barstte de Elegast los: “Dat moge God verhinderen! Niemand krijgt me zo ver dat ik de koning schade berokken. Ook al heeft hij mij verbannen op grond van valse adviezen mijn land afgenomen en mij verbannen, ik zal altijd trachten een trouwe vriend voor hem te zijn. Hem benadeel ik deze nacht niet, want hij is mijn wettig vorst. Als ik hem niet eerbiedig, zou ik me schamen voor god. Zoiets kan men mij toch echt niet voorstellen.

Ik vind dit zo’n mooi stukje omdat je hier erg goed kan zien hoe trouw de voormalig ridder Elegast blijft aan zijn koning. Dit is ook een heel duidelijk voorbeeld van het thema. Wat ik ook grappig vond was het idee van de koning om bij zich zelf te gaan stelen, dit is op zich wel slim namelijk, alleen een beetje een vreemd voorstel aangezien je bij stelen al gauw aan iets van een ander onrechtmatig afnemen denkt.

Beschrijf de karakters van de belangrijkste personen:

Je komt niet erg veel over de gevoelens van de personen in het boek te weten, het enige wat je te weten komt zijn enkele gedachten en dat het de personages erg om hun eer ging. De personen zijn dus flat characters.

Koning Karel (Adelbrecht): Koning Karel is de hoofdpersoon in het verhaal. Karel is de koning van een groot rijk en is geliefd bij het volk. Hij is een dappere man die erg om zijn eer en aanzien denkt. Hij wil door iedereen gerespecteerd en gewaardeerd worden, en vind dat iedereen, hoe rijk dan ook, onderdanig aan hem is. Koning Karel is een erg gelovig man Als hij op stelen uit is stelt hij zich aan de Elegast voor als Adelbrecht.

Elegast: Elegast was vroeger een ridder in dienst van koning Karel. Hij is echter, door verkeerde adviesen, ontdaan van al zijn bezit en verbannen. Hij moet nu stelen om te overleven. Elegast is een edel, dapper, en zeer vriendelijk man. Hij steelt alleen van rijke mensen, hij wil arme mensen het niet nog moeilijker maken. Ondanks dat de koning hem veel onrecht heeft aangedaan blijft hij hem trouw.

Eggerick: Eggerick is getrouwd met de zus van koning Karel. Hij heeft een plan/samenzwering opgezet om de koning te vermoorden. Zijn plan wordt echter overhoord waardoor hij uiteindelijk in een door God beslist duel zijn leven zal verliezen.

Welke vraag wil je aan wie stellen?

Ik zou wel een vraag willen stellen aan Eggerick. En dan wel de volgende: “Waarom heeft u een samenzwering opgezet om de koning te vermoorden?”
Want je hoort wel dat hij dit heeft gedaan, en ja zou op zich zelf ook wel kunnen verzinnen waarom hij het deed (zodat Eggerick zelf meer macht zou krijgen) maar je wet niet of dit de enige reden is.

Bedenk alternatieve titel en motiveer die:

Een alternatieve titel voor het boek zou kunnen zijn: “Het trouwe verraad”
Dit is op het eerste gezicht een heel vreemde, en eigenlijk ook verkeerde titel. Want verraad is juist niet trouw, en de persoon die verraad is dus ook niet trouw. Maar toch heb ik deze titel gekozen om meerdere redenen. Ten eerste omdat het omdat het zo tegenstrijdig is juist de aandacht trekt en een bepaalde spanning opwekt. En ten tweede omdat als je de titel anders uitlegt de trouw wel met het verraad te maken heeft. Want omdat Eggerick verraad had gepleegd (namelijk de samenzwering) leerde de koning, die trouw was aan god, mensen kennen die veel meer trouw aan de koning waren dan de koning zelf dacht (namelijk de Elegast). Maar de Elegast niet alleen, want je kan het liefde en trouw noemen, maar de zus van Karel koos toen ze van het plan hoorde wel zijn kant. Vandaar de titel.

Evaluatie:

Ik vond Karel ende Elegast, zoals verwacht, wel een leuk boek. Waarschijnlijk was dit zo omdat ik al van te voren had verwacht dat het leuk zou zijn, dan kijk je altijd al wat positiever tegen het verhaal aan, en omdat het verhaal op zich gewoon leuk is om te lezen. Ik vond het een leuk onderwerp om over te lezen, en ik vond het ook erg leuk om te zien hoe er vroeger anders met elkaar omgegaan werd dan nu. Zo zie je dat de Elegast erg trouw is aan zijn koning: “Niemand krijgt me zo ver dat ik de koning schade berokken.” Die trouw aan iemand zie je in deze tijd vrijwel niet meer terug, de mensen zijn veel meer op zichzelf gericht. Zo zou een dief nu ook niet meer zo snel zeggen dat, wanneer de kans voor het grijpen ligt, hij het stelen van veel geld zou afstaan omdat hij trouw is aan die persoon. Je zag ook overeenkomsten tussen toen en nu. Zo was eer een aanzien erg belangrijk voor hen: “Hoe kan ik de ridders in dit kasteel deze schande verklaren”. Het leuke van het boek was dat het precies voldeed aan het stereotiep beeld van de middeleeuwen, ridders, duelleringen, machtige koningen, groot verschil in bezit en jonkvrouwen. Op zich was het boek erg oppervlakkig het was echt een “sprookjesverhaal” tenminste dat is waar ik het mee zou kunnen vergelijken. Die zijn namelijk ook altijd erg oppervlakkig en “het goede” wint het altijd. Alleen was het natuurlijk in dit boek allemaal wel aangepast aan de middeleeuwen en ridders.

De gebeurtenissen waren in dit boek het belangrijkst. De meeste gebeurtenissen waren spannende gebeurtenissen. Zo was de ontmoeting met de Elegast spannend (eerst dacht de koning dat het de duivel zou kunnen zijn, later werd er nog een gevecht gehouden), maar ook de “inbraak” en het duel op het eind. Wat ik wel jammer vind is dat het boek eindigt met dat de verteller zegt dat hij het verhaal gaat beëindigen. Dit is wel logisch dat hij dat zegt, aangezien hij ook aankondigde dat hij het verhaal zou vertellen, maar ik vind dat het er eigenlijk niet bij hoort. Het geeft het boek een heel ander einde en ik persoonlijk vind dat het de kwaliteit naar beneden haalt. Het zou beter zijn als gewoon was gestopt wanneer ook het verhaal eindigt.

De personages zijn flat characters en je komt dus niet veel over hun gevoelens te weten. Dit is soms jammer maar het heeft ook wel wat vind ik.
Ondanks dat je niet veel over de personen te weten komt kan ik ze toch wel goed voorstellen. Maar dan meer in de trant van dat ik het verhaal, zoals ik al zei, als een sprookje kan voorstellen. Je kan er heel goed een (dan wel gewelddadige) tekenfilm bij voorstellen.

Het verhaal was eigenlijk best makkelijk te lezen. Alles was in chronologische volgorde, er kwamen geen heel onlogisch dingen in voor (alleen af en toe dat je dacht van vreemd dat zou je toch weten, bijvoorbeeld wanneer de koning zegt dat hij Adelbrecht heet. Als je zo lang voor de koning heb gewerkt zou ik toch denken dat je de stem wel herkent) en er werd niet erg veel uitgelegd. Er werd meer gewoon gedaan, actie ondernomen. Dit is ook logisch aangezien de gebeurtenissen het belangrijkst zijn.

Het taal was moeilijk en makkelijk. Dit klinkt heel raar maar net als mijn eigen verzonnen de titel klopt het wel. De Middeleeuwse tekst was erg moeilijk te lezen, dit heb ik dan ook na een tijdje geprobeerd te hebben opgegeven, al was het wel heel leuk om het verhaal zo te lezen. Het taalgebruik vertaald naar het moderne Nederlands was erg makkelijk te lezen. De zinnen waren erg makkelijk.

Wat mij wel verbaasde nadat ik het boek had gelezen was dat ik mij niet geïrriteerd heb aan het feit dat het zo erg op God gericht is (“Gods bevel zal ik niet naast me neerleggen” , “Hij vecht zo goed dat ik hetzonder Gods hulp niet overleef” en “God ik bid U op een rechtvaardige wijze een eind te maken aan deze langdurige strijd”). Normaal het ik het niet zo op die boeken die zo heel erg gelovig zijn, maar op een of andere manier vond ik het hier wel toepasselijk. Waarschijnlijk omdat ik het wel een beetje bij de middeleeuwen vind passen.

Al met al een leuk boek dat het typische beeld van de middeleeuwen weerspiegelt.