Carlos Ruiz Zafón

Carlos Ruiz Zafón is in de literaire wereld een grote naam. Hij heeft vele boeken geschreven, waarvan er ook veel zijn vertaald naar minstens dertig talen, zo ook naar het Nederlands. Sommigen zeggen dat hij één van de meest bekende auteurs in de wereld is. Hij is in ieder geval één van de meest gelezen auteurs in de wereld. Zijn drie op elkaar aansluitende boeken 'De Schaduw van de Wind' (2002), 'Het Spel van de Engel' (2008) en 'De Gevangene van de Hemel' (2011) zijn in Nederland de meest bekende boeken van Zafón.

Waarom schrijver

Carlos Ruiz Zafón is in 1964 in Barcelona geboren. Daar heeft hij ook gewoond en gestudeerd. Hij zei zelf dat hij 'altijd al wist dat hij schrijver wilde worden. Al sinds hij vijf of zes jaar oud was' (Radio Nederland, 2005). Hij heeft echter eerst nog gewerkt in de informatie- en publiciteitsector. In 1992 besloot Ruiz Zafón zich te wijden aan het schrijven. Hij begon met het schrijven van jeugdboeken. Zijn debuut 'El principe de la niebla' (De Nevelprins) in 1993 won een Edebé-literatuurprijs voor jeugdfictie. Deze prijs bestaat al sinds 1888 en is ontstaan uit een project waarbij educatieve gemeenschappen werden gevormd om educatie in Spanje landelijk meer gelijk te maken. Sinds 1993 bestond deze prijs ook met een categorie voor jeugd- en kinderliteratuur. Dit is een belangrijke prijs in het Spaanse literaire veld. Het boek werd daarna op hetzelfde moment vertaald in de vier officiële talen van de Spaanse staat, en ook in braille.

Bekendheid

In Spanje won Carlos Ruiz Zafón dus meteen prijzen met zijn boeken. Met het geld dat hij heeft verdiend met deze prijs is hij naar Los Angeles vertrokken in 1993. Hier woont hij vandaag de dag nog steeds, hoewel de meeste van zijn boeken gaan over het leven in Barcelona. Na het schrijven van 'De Nevelprins' heeft hij daarna nog drie andere jeugdboeken geschreven in de jaren 90, te weten 'Het middernachtspaleis' (1994), 'Septemberlichten' (1995) en 'Marina' (1999). Al deze jeugdboeken zijn tussen 2007 en 2012 vertaald naar het Nederlands. Hij gebruikte zijn herinneringen aan het jezuietenkasteel waar hij naar school ging en zijn fantasie om deze boeken te schrijven, zegt hij zelf. Door deze Spaanstalige kinderboeken genoot Ruiz Zafón een grote bekendheid in Spanje, ondanks dat hij was verhuisd naar Los Angeles.

In 2000 verscheen Ruiz Zafóns eerste boek voor volwassenen in Spanje, 'De Schaduw van de Wind'. In Spanje was de doorbraak van dit boek niet zo gemakkelijk. Er werd onder andere kritiek geleverd uit Catalaanse hoek, omdat men liever had gezien dat hij zijn boek over de omgeving van Barcelona in het Catalaans had geschreven. Echter werd het boek na 2002 een internationale bestseller. Dit is bijzonder, omdat dit niet vaak gebeurt met boeken van Spaanse origine. In 2011 waren al meer dan tien miljoen van zijn boeken verkocht in de hele wereld (El País, 2011).

De Schaduw van de Wind

'De Schaduw van de Wind' kwam in Nederland in 2004 uit. Het speelt zich af in 1945 in Barcelona, zoals vele van zijn boeken.
Het gaat over Julián Carax, een mysterieus figuur die in het boek de auteur is van het boek 'de schaduw van de wind'. Daniël Sempere gaat naar het 'kerkhof van de vergeten boeken' met zijn vader. Daar vindt hij het boek 'de schaduw van de wind' dat door Carax is geschreven. Hij wil weten wat er met het boek aan de hand is en ontdekt zo een heleboel dingen in de stad Barcelona, samen met een vriend, zonder dat hij weet hij hiermee gevaar loopt.

Het boek heeft naast in Spanje zelf (5 prijzen) in verschillende andere landen literatuurprijzen gewonnen, waaronder in Canada (1 prijs), de Verenigde Staten (5 prijzen), Frankrijk (4 prijzen), Nederland (Literatuurprijs) en in Noorwegen (1 prijs).

Andere werken

Na het internationale succes van 'De Schaduw van de Wind' schreef Ruiz Zafón een prequel op 'De Schaduw van de Wind', welke in 2008 in het Spaans uitkwam. Dit boek werd in 2009 vertaald naar het Nederlands, 'Het Spel van de Engel'. Dit verhaal speelt zich af in de jaren twintig van de negentiende eeuw waarin de schrijver van het boek gevolgd wordt. Dit boek werd ook onmiddellijk een internationale bestseller. Hierna schreef Ruiz Zafón ook nog een derde boek, dat volgens hemzelf 'minder met doemdenken te maken heeft, en meer optimistisch is'. Dit boek, De Gevangene van de Hemel, kwam in het Spaans uit in 2011 en in Nederland in 2012. Er komt nog een vierde deel uit van de serie over het 'Kerkhof van de vergeten Boeken'.

Naast deze serie heeft Ruiz Zafón een ander boek geschreven. Dit boek speelt zich niet alleen af in Barcelona, maar ook in New York. Dit boek is in Nederland in 2007 uitgekomen onder de naam 'Gaudi in Manhattan'.

Literaire waarde

De literaire waarde van de werken van Ruiz Zafón moet niet onderschat worden. Wat literaire waarde is, dat is moeilijk te zeggen. Voor elke lezer is een ander aspect van een boek belangrijk. Het feit dat Ruiz Zafón zoveel boeken heeft verkocht en zoveel prijzen heeft gewonnen in de wereld, zegt wel dat zijn boeken zowel door literatuurkenners als door de lezer thuis heel erg gewaardeerd worden. Ook is Ruiz Zafón in Spanje nog steeds actief bij het redactieleven. Zo levert hij o.a. ook bijdragen aan kranten zoals 'El País'. Hiermee blijft hij in de schijnwerpers en glijdt de bekendheid niet van hem af in de jaren dat er geen nieuwe boeken van hem verschijnen. Echter zijn deze bijlagen met name in het Spaans en af en toe ook in het Engels, en zijn ze dus niet direct gerelateerd aan het Nederlands. Echter geeft Ruiz Zafón wel vaak interviews aan Nederlandse journalisten. Hierdoor blijft hij ook in Nederland op het podium verschijnen.