Didactiek: leerlingkenmerken

De leraar moet doelen kunnen kiezen, ordenen en formuleren. Voor deze doelen te kunnen bereiken, moet men echter vooraf nagaan of alle gewenste voorwaarden zijn voldaan. Daarna kan de leraar pas met de lessen starten. Om deze beginsituatie te bepalen moet men kijken naar de persoonlijke kenmerken van de leerlingen, de kenmerken van de omgeving,... In dit artikel gaat het om Leerlingkenmerken.

Het begrip leerlingkenmerken

Leerlingkenmerken zijn competenties die bij een leerling aanwezig zijn. Deze kunnen ook gevormd worden via goed onderwijs. De kennis, vaardigheden en attituden die een leerling heeft om bepaalde opdrachten te kunnen uitoefenen, moet de leraar te weten komen. Zo kan de leraar zijn lessen opbouwen, zodat de les begint op het al behaalde niveau van de leerling en kan eindigen in de doelstelling die de leerkracht heeft opgesteld.

De leraar moet dus kijken naar de voorkennis, cognitieve vaardigheden, metacognitieve vaardigheden, affectieve vaardigheden en leerstijl.

Voorkennis

Nieuwe kennis moet aansluiten bij aanwezige kennis. De leraar moet de voorkennis van de leerling weten. De voorkennis zijn de feiten, principes en begrippen die de leerling bezit wanneer hij een nieuwe les aanvat. De voorkennis isdynamisch, met als gevolg veranderbaar.

Zoals iedereen weet verschillen leerlingen onder elkaar, dus de voorkennis ook. Het is dus belangrijk te peilen naar de voorkennis, omdat ze verantwoordelijk zijn naar de verschillen in de resultaten tussen de leerlingen. Van alle leerlingkenmerken heeft de voorkennis de meeste invloed op leerprestaties.

De hoeveelheid voorkennis dat een leerling beschikt, bepaalt hoe sneller de leerling nieuwe doelstellingen leert. Hoe meer de leerling al weet, hoe gemakkelijker hij/zij bijleert.

Cognitieve vaardigheden

Intelligentie neemt een centrale plaats bij de cognitieve vaardigheden. De leraar moet weten hoe de leerling leerinhouden verwerkt, hoe de leerling leerstof kan 'opslaan' en problemen oplost.

Hieronder vindt u een overzicht van een aantal belangrijke cognitieve strategieën:
  • analyseren: Stap voor stap uitzoeken welke verschillende aspecten aan een probleem, gedachtegang of theorie te onderscheiden zijn.
  • structureren: Het samenbrengen van al gekende informatie met de nieuw verworven informatie en er een georganiseerd geheel van maken.
  • selecteren: Een onderscheiding maken tussen belangrijke informatie en bijkomende informatie.
  • memoriseren: het inprenten/ leren van informatie.
  • vergelijken: het zoeken naar verbanden tussen verschillende delen van informatie.
  • concretiseren: het voorstellen bij abstracte informatie.
  • kritisch verwerken: een eigen inbreng creëren en niet alles accepteren wat er gezegd of geschreven wordt.
  • toepassen: het oefenen van nieuwe kennis

Metacognitie

Metacognitie is de kennis die de leerling heeft over zijn eigen studiegewoonten, eigen opvattingen over zichzelf en het onderwijs, eigen regulatievaardigheden.

Affectieve vaardigheden

Deze vaardigheden gebruikt de leerling om zijn gevoelens tijdens het leren te verwerken. De gevoelens kunnen zowel positief, neutraal als negatief zijn. Leerlingen verschillen. Ze hebben een andere soort motivatie en attitude. Het is dus aangeraden dat het onderwijs ook met dit verschil rekening houdt. De manier waarop de leerling omgaat met zijn motivatie en zijn gevoelens, is belangrijks voor het leerproces.
© 2011 - 2024 Karlvanosselaer, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Vaardigheden-cv makenVaardigheden-cv makenIn het vaardigheden-cv leg je de nadruk op je vaardigheden. Het vaardigheden-cv is met name geschikt voor freelancers, m…
Verhoog je IQ: problemen oplossen door metacognitieVerhoog je IQ: problemen oplossen door metacognitieJe IQ is te trainen, zodat je tot betere prestaties kunt komen en een je beter kan concentreren. Door je IQ volop te ben…
Leren leren: Hoe leg je verbanden in de cursus?Leren leren: Hoe leg je verbanden in de cursus?Als je bij het studeren geconfronteerd wordt met grote hoeveelheden leerstof is het vaak moeilijk om zaken tot op het ex…
Begrijpend lezen, samenspel van factorenBegrijpend lezen, samenspel van factorenBeheersing van begrijpend lezen is belangrijk om alle geschreven informatie juist te kunnen interpreteren. In de Kerndoe…

Persoonlijk ontwikkelplanPersoonlijk ontwikkelplanPOP staat voor persoonlijk ontwikkelplan. Tegenwoordig moeten haast alle studenten wel een keer een POP maken, maar ook…
Aard van een statistisch verband weergeven in een tabelAard van een statistisch verband weergeven in een tabelDe aard of richting van een statistisch verband kunnen we weergeven door middel van een kruistabel of een gemiddelde tab…
Bronnen en referenties
  • Eigen werk, opdracht hoge school leerkracht lager onderwijs.
Karlvanosselaer (15 artikelen)
Gepubliceerd: 18-06-2011
Rubriek: Educatie en School
Subrubriek: Methodiek
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.