De computer op de basisschool: groepswerkplan

De computer op de basisschool: groepswerkplan Vaardigheden op school leer je niet zomaar. Er is precies nagedacht over de juiste volgorde waarin de diverse leerstappen aangeboden moeten worden, welke vaardigheden op welke momenten beheerst moeten zijn. Je kunt voor de diverse vakken diverse leerlijnen onderscheiden. Per vakgebied kunnen de leerlijnen in een groepswerkplan worden vastgelegd. Het groepswerkplan 'Computergebruik'.

Vakgebieden en leerlijnen

Op de basisschool worden verschillende vakken aangeboden. De meest bekende hiervan zijn natuurlijk rekenen, schrijven, taal en lezen. Dat zijn ook de basisvaardigheden die de grondslag vormen voor het erop volgende leerproces en waar andere leergebieden op volgen, zoals wereldoriënterende vakken. De juiste volgorde is belangrijk, een verkeerde opvolging van leerstappen leidt tot frustratie van het optimale onderwijsleerproces. Om een simpel voorbeeld te geven: je laat kinderen geen woorden schrijven die ze nog helemaal niet kunnen lezen. In een optimaal leerproces worden de kinderen uitgedaagd om steeds de volgende leerstap te maken.

Nieuwe terreinen

Voor een optimaal leerproces wordt van allerlei leermiddelen en werkvormen gebruik gemaakt. Het schoolbord, schriften en boeken behoren tot het standaard assortiment. Maar de laatste jaren zijn wel verschuivingen en aanvullingen waar te nemen. Er zijn nieuwe werkvormen en middelen om tot een optimaal leren in beeld gekomen. Zo heeft de computer een belangrijke rol gekregen in het verwerven van kennis, het oefenen van vaardigheden en het uitwerken van verhalen, informatie of presentaties. Al is het omgaan met de computer geen vak op zich, het is duidelijk dat het omgaan met de computer wel een vaardigheid is die moet worden aangeleerd. Het is te simpel om te denken dat alle kinderen thuis de benodigde kennis en vaardigheden opdoen. Hoewel kinderen thuis vaak wel met computerapparatuur omgaan, zal de leerkracht op school moeten nagaan of de juiste vaardigheden aanwezig zijn.

Verzamelen in een groepswerkplan

De aan te leren kennis en vaardigheden voor het computergebruik zijn, evenals bij reguliere vakken als rekenen en taal, in een soort van leerlijnen of aandachtsgebieden uit te zetten. Die leerlijnen kun je dan weer in een groepswerkplan ‘Omgaan met de computer’ bij elkaar brengen. In de onderstaande tabel is een voorzet voor een dergelijk groepswerkplan gegeven. Specifieke delen kunnen door scholen zelf worden ingevuld, niet alle scholen werken immers met exact dezelfde hardware of software.

Het groepswerkplan ‘Omgaan met de computer’

In het groepswerkplan 'Omgaan met de computer' zijn een vijftal leerlijnen te onderscheiden:
  • Hardware
  • Voorwaarden
  • Vaardigheden
  • Leerobjecten
  • Educatieve software
In de tabellen hieronder wordt voor de onderbouw een onderscheid wordt gemaakt tussen de kleutergroepen en groep 3. Per bouw, of onderdeel van de bouw, wordt aangegeven welke leer-elementen je per leerlijn kunt onderscheiden.

Groepswerkplan onderbouw, groepen 1 en 2
Hardware
  • Het herkennen van de computer
  • Het herkennen van de monitro
  • Het herkennen van de computermuis
  • Het herkennen van de koptelefoon (indien aanwezig)
  • Het herkennen van het toetsenbord
Voorwaarden
  • Fijne motoriek
  • Oog-handcoördinatie
  • Muisbewegingen en muisklikken
  • Hans- en vingerbewegingen en aantikken
  • Visuele vaardigheden
  • Relatie zien tussen de handeling en het er op volgende effect
  • Relatie zien tussen de persoon, de handeling en het computerscherm
Vaardigheden
  • Klikken geeft een effect
  • Bewegen met de muis geeft een effect
  • Het herkennen van pictogrammen
  • Het herkennen van pictogrammen als besturingselement
  • Het koppelen van een betekenis aan een besturingselement
  • Het kunnen leggen van relaties tussen de geplande gebeurtenis, de handeling en de feitelijke gebeurtenis
  • Programma's kunnen starten door op een pictogram te klikken of aan te tikken met een vinger
  • Programma's kunnen afsluiten
Educatieve software Afhankelijk van de aanwezige software op school. Vooral software in de voorwaardensfeer: herkennen van voorwerpen, spelen met taal, filmpjes over onderwerpen uit de omgeving.

Groepswerkplan onderbouw, groep 3
Hardware Hanteren van het toetsenbord:
  • Pijltoetsen
  • Enter-toets
  • Letter-toetsen
  • Cijfer-toetsen
  • Numeriek toetsenbord
Educatieve programma's Afhankelijk van de aanwezige software op school. Vooral software op het gebied van aanvankelijk lezen en rekenen.

Groepswerkplan middenbouw, groepen 4 en 5
Vaardigheden
  • Aan- en afmelden met gebruikersnaam en wachtwoord
  • Om kunnen gaan met een menustructuur
  • Om kunnen gaan met een startmenu of startscherm(en)
Leerobjecten Leren omgaan met de computer. De eerste stappen in een tekstverwerker, zoals Wordpad, Word, LibreOffice.
  • Typen
  • Opmaak, lettertype
  • Opslaan (als)
  • Afdrukken

Leren omgaan met de computer. De eerste stappen in een tekenprogramma, zoals Windows-Paint
Educatieve software Afhankelijk van de aanwezige software op school. Vooral software op het gebied van taal, lezen en rekenen. Eventueel wereld-oriënterende onderwerpen.


Groepswerkplan bovenbouw, groepen 6, 7 en 8
Hardware
  • Herkennen van scan-apparatuur
  • Herkennen van digitale foto-apparatuur
Vaardigheden
  • Om kunnen gaan met scan-apparatuur
  • Foto's kunnen maken met een digitaal fototoestel
  • Foto's kunnen overzetten van het digitale toestel naar de computer
Leerobjecten Leerobject tekstverwerker (zoals Word, LibreOffice, e.d.)
  • Invoegen van afbeeldingen
  • Wijzigen kenmerken van afbeeldingen
  • Achtergronden
  • Teksteffecten (zoals lettergrootte, onderlijnen, vet- en cursiefdruk, kleur
  • Opsommingen

Leerobject browser
  • Internet Explorer, Chrome, Safari, e.d.
  • zoekopdrachten

Leerobject tekstverwerker
  • Kolommen
  • Paginaopmaak
  • Alineaopmaak
  • Symbolen
  • Invoegen
  • Kop- en voettekst

Leerobject maken van webpagina's
  • Html
  • Webpagina
  • Thema's
  • Opmaak
Educatieve software Afhankelijk van de aanwezige software op school. Vooral programma’s voor het oefenen van reken- en taalvaardigheden en wereldoriënterende programma’s.
© 2015 - 2024 Hansvg, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Naar de brugklas, wat heeft uw kind allemaal nodig?Naar de brugklas, wat heeft uw kind allemaal nodig?Gaat uw kind dit jaar naar de brugklas? Dit is vaak een spannende, maar ook leuke periode voor u en uw kind. Allereerst…
Moet je je computer 's-nachts uitzetten of aan laten staan?Moet je je computer 's-nachts uitzetten of aan laten staan?Wanneer je thuis veel met je computer bezig bent, dan kun je je afvragen of je deze 's-nachts gewoon kan laten aanstaan…
Een middelbare school kiezenJe zit in groep acht en je moet een middelbare school kiezen. Het is een belangrijke keuze. Waar moet je op letten om ee…
Negatieve gevolgen van een zittend leven aan de computerNegatieve gevolgen van een zittend leven aan de computerDe computer is niet meer weg te denken uit de moderne samenleving. Als je sociaal wilt meetellen, dan heb je een emailad…

Verschillende werkvormen in het rekenonderwijsEr zijn veel verschillende manieren om het rekenonderwijs aan te bieden. De kunst is om op het juiste moment de juiste w…
mijn kijk opOrde in de klas: straffen of belonen?Wanneer het schooljaar van start gaat, komen ook alle docenten weer met de regeltjes op de proppen. Wat ga ik doen als j…
Hansvg (513 artikelen)
Laatste update: 12-04-2020
Rubriek: Educatie en School
Subrubriek: Methodiek
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.