De Kleuren van de Caluwe

Hans Vermaak en Leon de Caluwe hebben 5 kleuren beschreven in hun boek "leren veranderen". Deze kleuren worden ook wel de kleuren van de Caluwe genoemd. Elk van deze kleuren staat voor een andere overtuiging over hoe een verandering in zijn werk gaat.

Artikel Indeling

• De kleuren van de Caluwe
• Geeldrukdenken
• Blauwdrukdenken
• Rooddrukdenken
  
• Groendrukdenken
• Witdrukdenken

De kleuren van de Caluwe

Volgens Hans Vermaak en Leon de Caluwe bestaan er vijf verschillende soorten veranderkleuren, die elk voor een eigen overtuiging op het gebied van verandermanagement binnen een organisatie staan. Het toepassen van het kleurenmodel van de Caluwe wordt ook wel kleurendenken of kleurdrukdenken genoemd. In dit artikel zullen de vijf verschillende veranderkleuren van de Caluwe worden toegelicht.

Geeldrukdenken

Bij geeldrukdenken staan politiek, belangen en macht centraal. Er zal vooral gekozen worden voor de oplossing waarvoor het grootste draagvlak bestaat. Voor dat ervoor een oplossing gekozen wordt zal er eerst worden onderhandeld. Bij geeldrukdenken probeert de veranderaar zelf ook macht uit te oefenen met het motto: mensen kunnen worden gedwongen.

Kenmerken van geeldrukdenken zijn:

1. Macht, status en invloed staan centraal;
2. Veranderen wordt gedaan door te onderhandelen;
3. Beslissingen worden genomen op basis van het draagvlak;
4. Er worden coalities en win-win situaties gevormd;
5. mensen kunnen worden gedwongen;
6. Alle opties worden open gehouden.

Blauwdrukdenken

Bij blauwdrukdenken staat een duidelijk vantevoren gespecificeerd resultaat centraal. Alle stappen die tijdens een verandertraject worden genomen en ook het eindresultaat dienen vooraf te worden gespecificeerd. Dit kan worden gedaan aan de hand van een projectaanpak. Het motto van blauwdrukdenken is dat er eerst wordt nagedacht alvorens zaken worden gerealiseerd. Men zal dus eerst doelstellingen en analyses ontwikkelen. Bij blauwdrukdenken wordt er gewerkt met instrumenten zoals prestatieindicatoren en balanced scorecards, ook staat de SMART methode centraal bij deze manier van denken.

Kenmerken van blauwdrukdenken zijn:

1. Vantevoren wordt een duidelijk doel en resultaat geformuleerd;
2. Om de complexiteit te verlagen moet alles in kaart worden gebracht;
3. afspraak is afspraak;
4. Er wordt gewerkt met regels en structuur.

Rooddrukdenken

De rode kleur staat voor het bloed van de medewerkers. Medewerkers en samenwerken staan bij deze kleur dan ook centraal. Bij rooddrukdenken gaat men ervan uit dat de men de medewerker in beweging kan brengen, door hem of haar te belonen met bijvoorbeeld een promotie of een goede beoordeling. Ook een slechte beoordeling kan bij deze methode een manier zijn om de medewerker in beweging te krijgen. Bij rooddrukdenken is de veranderaar vooral bezig met het aansturen, beoordelen en belonen van zijn medewerkers.

Kenmerken van Rooddrukdenken zijn:

1. Medewerkers moeten worden geprikkeld om te veranderen;
2. Men kan mensen prikkelen aan de hand HRM middelen, zoals een promotie;
3. Er wordt veel samengewerkt en gecommuniceerd.

Groendrukdenken

Bij het groendrukdenken staat leren centraal. Mensen veranderen wanneer zij nieuwe zaken leren. Mensen zullen veranderen wanneer zij hun eigen tekortkomingen inzien. De veranderaar probeert bij het groendrukdenken dan ook vooral leersituaties te creëren. Begrippen als reflectie, feedback en ontwikkeling komen vaak voor bij het groendrukdenken.

Kenmerken van groendrukdenken zijn:

1. Veranderen is leren en leren is veranderen;
2. medewerkers veranderen door ze in leersituaties te brengen;
3. De uitkomst van de verandering is afhankelijk van het lerend vermogen van de medewerker.

Witdrukdenken

Bij het witdrukdenken gaat men ervan uit dat verandering vanzelf gaat. Een verandering zal dan ook niet direct worden gestimuleerd door de organisatie. Het verandertraject wordt dan ook niet door de organisatie aangestuurd en er wordt geen gebruik gemaakt van een planning. De organisatie moet wel ruimte bieden voor veranderingen en de creativiteit van medewerkers.

Kenmerken van witdrukdenken zijn:

1. Verandering gaat vanzelf;
2. Medewerkers dragen hun eigen verantwoordelijkheid.

Lees verder

• Wat is Kaizen? De Kaizen methode uitgelegd