Extra hulp bij leren lezen

Soms gaat leren lezen moeizaam. Het kind leest te traag en blijft te lang in een bepaald leesniveau hangen. Vooral te traag lezen wordt op school vaak als belemmerend ervaren. Er bestaat een manier om het tempolezen te bevorderen. Deze leesbevorderingsmethode kan ook door ouders worden toegepast en heet RALFI. Hoe werkt dit dan?

De RALFI methode

De letters RALFI staan voor:

• R = repeated. Dat wil zeggen gedurende één week herhalen van hetzelfde stukje tekst, voordat een volgende tekst wordt aangeboden.
• A = assisted. Dat wil zeggen dat het kind geholpen wordt. Dit helpen bestaat uit eerst voorlezen, daarna samenlezen, ook wel koorlezen genoemd en daarna leest het kind de tekst zelfstandig.
• L = level. Het blijkt voor de leesontwikkeling gunstig wanneer het kind een stukje tekst repeterend leest, wat net boven zijn niveau ligt.
• F = feedback. Wanneer je samen leest kan je eventuele fouten direct corrigeren en hierdoor is de kans kleiner dat er ongemerkt kleine leesfouten in sluipen die moeilijk te herstellen zijn. Bovendien wordt het kind gemotiveerd door positieve feedback en een beloningssysteem. Bijvoorbeeld een sticker plakken wanneer hij de tekst foutloos en op een aanvaardbaar tempo heeft voorgelezen.
• I = Interactie. Tijdens het lezen kan je samen praten over de tekst en het kind motiveren door positieve feedback. Laat het kind de dag dat hij de tekst voor het laatst moet lezen even vertellen waar de tekst over gaat. Het is belangrijk dat hij ook begrijpt wat hij heeft gelezen.

Dat wil dus in het kort zeggen dat een kind geholpen kan worden om zijn leesniveau te verbeteren door samen te lezen, met herhaling, feedback en beloning.

De leesmethode in de praktijk

De methode werkt het best wanneer je gebruik maakt van korte stukjes tekst. Niet iedere tekst is geschikt. Gebruik het liefst een informatieve tekst van ongeveer 300 woorden (vanaf leesniveau 3). De tekst moet 1 leesniveau hoger liggen dan het niveau wat het kind al beheerst. Op de website van RALFI lezen zijn een aantal bruikbare teksten te vinden.

Je last minimaal drie keer in de week een leesmoment in. Wanneer het kind voor het eerst de tekst onder ogen krijgt, lees je hem voor met je vinger onder het woord wat gelezen wordt. Daarna lees je de tekst samen, het zogenaamde koorlezen. Daarna leest het kind de tekst alleen. De tweede dag dat de tekst wordt gelezen, laat je het voorlezen vervallen en begin je met het koorlezen. Daarna leest het kind de tekst alleen. De derde dag leest het kind de tekst twee keer alleen.

Natuurlijk kan je van alles verzinnen om de concentratie van het kind vast te houden, zoals lezen met de stopwatch, zodat hij ziet dat het iedere dag een beetje sneller gaat of om de beurt een zin op dagen dat het niet wil lukken.

Nog even wat regels op een rijtje:

• Iedere dag nadat het kind klaar is met lezen, mag hij een sticker plakken. Wanneer dit onvoldoende motivatie oplevert, kan je hem aan het einde van de zes weken een diploma of een klein cadeautje geven.
• Iedere week wordt een andere tekst geoefend.
• Dit doe je zes weken achter elkaar en kan je indien nodig na een rustpauze nog een keer zes weken herhalen.
• Regelmaat en herhaling is erg belangrijk bij deze leesmethode. Je oefent de tekst drie tot vijf keer in de week.
• Het RALFI lezen moet altijd gebeuren met een stuk tekst wat één niveau boven het leesniveau van het kind ligt.
• De tekst moet een lengte hebben liggende tussen de 50 en 100 woorden voor beginnende lezertjes tot en met AVI 2 en mag wat langer zijn voor de wat meer gevorderde lezers (300 woorden).
• De RALFI methode verbetert het automatiseren en het creëren van woordbeelden, waardoor de snelheid van het lezen omhoog gaat.
• Met behulp van een stopwatch kan je het kind laten zien dat het lezen effect heeft. Iedere keer gaat het een beetje sneller.