Zó haal je het mondeling college-examen

Het is zover: het staatsexamen gaat beginnen. Het centraal eindexamen was al eng, maar terwijl alle scholieren van het regulier onderwijs nu vakantie aan het vieren zijn, ben jij je nog aan het voorbereiden op je mondeling college-examen. Aangezien er vrij veel van afhangt (het vormt ten slotte 50% van je examencijfer!), gaan de zenuwen je niet in de koude kleren zitten. Gelukkig zijn er een aantal simpele trucjes, waardoor je beter beslagen ten ijs kunt komen.

De voorbereiding

Zorg dat je, naast dat je de stof inhoudelijk goed doorleert, ook precies weet hoe de puntenverdeling in het mondeling opgebouwd is. Mocht je namelijk één onderdeel minder goed begrijpen maar een ander deel een stuk beter, dan is het verstandiger om je kennis over het betere onderdeel nog meer uit te breiden, dan te proberen het zwakkere onderdeel wat op te krikken. De extra kennis die je vergaart over iets dat je toch al redelijk beheerst kun je gebruiken om veel tijd vol te praten, zodat er minder tijd blijft om aan je zwakkere onderdeel te besteden.

De voorbereidingsopdracht

In het algemeen

Voor alle talen en bij de HAVO en het VWO ook voor alle overige vakken, krijg je een voorbereidingsopdracht. Wat voor soort opdracht het is, hangt af van het vak: denk bij wiskunde of economie bijvoorbeeld aan een grafische weergave van gegevens en bij de talen aan een krantenartikel of plaatje. Zorg dat je altijd pen en papier bij je hebt voor de voorbereidingsopdracht. Maak aantekeningen, markeer belangrijke woorden of uitdrukkingen of zoek dingen op in het woordenboek.

Krantenartikel

Heb je een krantenartikel voor de gamma-vakken, zorg dan dat je de belangrijke begrippen hieruit haalt. Noteer deze, zodat je ze op het mondeling uit kunt leggen. Probeer verbanden te leggen, bijvoorbeeld voor maatschappijleer: het begrip is vergrijzing, trek dit door naar de Babyboom, de verzorgingsstaat en zo door naar de huidige bezuinigingen.

Ook bij de talen is een krantenartikel vrij gebruikelijk. Het is de bedoeling dat je de strekking van het verhaal kort kunt uitleggen en wat meer gedetailleerde vragen kunt beantwoorden. Wanneer het om een specifieke gebeurtenis gaat, probeer dan te bedenken of er in het verleden meer van zulke incidenten hebben plaats gevonden. Dit wordt sowieso gevraagd, maar als je zelf het initiatief neemt is dat natuurlijk altijd beter.

Wiskunde

De opdracht die je voor wiskunde krijgt, heeft meestal veel gemeen met een wat grotere opdracht uit een lesboek. In dit geval hoef je echter niet tot in detail op te schrijven wat je doet: het is voldoende om wat aantekeningen voor jezelf te maken, zodat je de examinatoren kunt uitleggen hoe je de casus aanpakt.

Tijdens het mondeling

Stuur het gesprek

Realiseer je dat de examinatoren er niet zitten om jou een slecht cijfer te bezorgen. Integendeel zelfs: zij sturen jou veel liever met een dikke voldoende op zak de deur uit. In dit kader vragen ze je meestal in het begin met welk onderdeel je wilt aanvangen. Maak hier handig gebruik van: neem het onderdeel dat je het beste beheerst en zorg dat je hier zo veel mogelijk over kunt vertellen. Dit zorgt ervoor dat ze niet al te veel (lastige) vragen kunnen stellen.

Blijf praten

Het is natuurlijk niet de bedoeling dat je gaat cocktail speechen (heel veel zeggen, maar weinig inhoud brengen), maar het is belangrijk dat je te allen tijde blijft praten. Het gaat er namelijk om dat de examinatoren kunnen horen en zien hoeveel kennis jij in huis hebt. Hoe meer stiltes je laat vallen en hoe korter je antwoorden zijn, hoe lastiger dat te peilen is en hoe minder punten ze je kunnen geven.

Wat ik wel weet...

Wanneer een examinator je een vraag stelt die je niet weet, kun je hier beter niet omheen draaien. Door lang na te denken over iets waar je niet op kunt komen, verlies je kostbare tijd die je moet gebruiken om te laten zien wat je wél weet. Wees eerlijk door te benoemen dat je het antwoord schuldig moet blijven, maar geef daarnaast informatie over een ander onderwerp of aspect van de vraag. Zorg er verder voor dat je niet gaat gissen naar het antwoord, want ook hiermee verlies je tijd.