Voordelen en nadelen van zelfstudie

Een studie naast een baan is voor velen een mogelijkheid om, terwijl er al salaris verdient wordt, de mogelijkheden voor een groei in de baan of een overstap naar een andere baan mogelijk te maken. Welke voordelen en nadelen biedt een dergelijke zelfstudie eigenlijk? Wordt een zelfstudie ook wel goed gewaardeerd of wordt het als waardeloos ontvangen? Deze vragen beantwoordt dit artikel

Aanbod aan zelfstudie

Er zijn in Nederland alleen al voldoende aanbieders van zelfstudies, op ieder niveau zijn er wel mogelijkheden te vinden. Zo kan via bijvoorbeeld LOI, NCOI of Scheidegger een geaccrediteerde opleiding gevolgd worden op MBO of HBO niveau, waarbij veelal de stage de enige fase is in de studie waarbij zelfstudie niet mogelijk is. Mocht ook de stage toch een te groot beslag leggen op de beschikbare tijd, is het nog altijd mogelijk om een niet geaccrediteerd programma te volgen op MBO of HBO niveau, welke in sommige gevallen later nog altijd aangevuld kan worden met een stage. Ook op universitair niveau biedt Nederland mooie kansen voor zelfstudie; de Open Universiteit biedt hiervoor een aantal geaccrediteerde studies aan en breidt momenteel zelfs uit naar HBO niveau. Ook internationaal zijn er enkele zelfstudies die ook in Nederland te volgen zijn. De vraag is echter wat de voordelen en de nadelen van het volgen van een dergelijke studie zijn.

Voordelen zelfstudie

Zelfstudie als investering

Het grootste voordeel van het volgen van een zelfstudie is natuurlijk wel dat het een investering is in de toekomst; door het volgen van een dergelijke studie wordt de positie op de arbeidsmarkt een stuk interessanter. Voor sommigen geldt echter wellicht dat de huidige baan een dusdanige garantie biedt, dat men niet snel hoeft te wisselen van baan; of dat er binnen het huidige vakgebied een dusdanige vraag is dat een verbreding van de mogelijkheden niet noodzakelijk is. Toch is de aanbeveling dan om toch een zelfstudie te volgen; het is in het verleden vaker voorgekomen dat er beroepsgroepen waren waarbij men verwachtte dat er altijd vraag naar zou zijn, waarbij een bepaalde overpopulatie in die beroepen toch voor moeilijkheden zorgde. Dit laatste fenomeen heeft zelfs plaatsgevonden binnen beroepsgroepen zoals huisartsen.

Als extra zekerheid kan een zelfstudie dus nuttig zijn; toch kan het ook nuttig zijn om een zelfstudie te doen met het oog op een eventuele doorgroeimogelijkheid. Het volgen van een zelfstudie duurt meestal enkele jaren, waardoor het op tijd beginnen geen overbodige luxe is. Door het volgen van een hoger niveau aan studie, worden wellicht enkele doorgroeimogelijkheden geopend.

Weinig tijd

Een van de grootste voordelen van zelfstudie ten opzichte van andere studiemogelijkheden is toch wel dat er een grote vrijheid is in het indelen van de tijd die aan de studie besteed wordt. Zonder deze vrijheid zou het zelfs voor sommigen onmogelijk zijn om nog een studie te gaan volgen; niet iedere werkgever is even vrijgevig in de hulp bij een extra studie!

Belastingteruggave

Hoewel niet echt een voordeel van alleen zelfstudie, maar eigenlijk van alle studies, biedt het volgen van een studie de mogelijkheid tot belastingteruggave over het bedrag dat de studie kost (en eventuele aan de studie verbonden kosten, zoals een laptop). Hoewel er dan nog steeds een bedrag geïnvesteerd moet worden in de studie, wordt een studie zo in ieder geval bereikbaarder.

Nadelen zelfstudie

Kosten van de zelfstudie

Hoewel er belastingteruggave is over het bedrag van de studie, is het nog steeds een kostbare aangelegenheid. Een universitaire master kost bijvoorbeeld al snel zo'n 3500 euro, waarvan na belastingaftrek nog steeds tussen de 2000 en 2500 euro overblijft (afhankelijk van de overige kosten die gemaakt worden voor de studie).

Tijd aan studie
De tijd die gaat zitten in een zelfstudie is een van de grootste problemen; er zijn niet veel personen die na het werk nog even een paar uur aan de studie kunnen besteden. Veelal moet er in het huis ook nog voldoende gedaan worden, of is het nodig om toch even wat van de rust te genieten naast het werk. Het tijdsgebrek wordt door een zelfstudie enigszins omzeilt, doordat de studie volledig zelf ingedeeld mag worden. Dit kan dus ook betekenen dat er maar drie uur per week aan de studie wordt gedaan of juist dat er 30 uur per week aan de studie wordt gedaan. Dit alles bepaald natuurlijk wel het uiteindelijke tempo van afstuderen.

Begeleiding bij de studie
Bij zelfstudie is de begeleiding natuurlijk iets minder dan bij een studie aan school. Toch zijn hier diverse kunstgrepen op los gelaten waardoor het bij veel studies nu geen probleem meer hoeft te zijn. Via de mail is er altijd wel een mogelijkheid tot hulp, maar ook vaste begeleidingsmomenten kunnen ingepland worden of juist alleen een afspraak voor begeleiding als dit nodig is.