Schrijfvaardigheid

Een zakelijke brief of persoonlijke brief schrijven is niet altijd zo gemakkelijk zoals het lijkt. Zodra het papier voor je ligt, dan ga je al denken: ''Waar moet ik beginnen?'', ''Wat moet ik er precies in zetten?'', ''Zou het zo wel goed zijn?''. Dit zijn vrijwel veel vragen die in je op komen als je er eenmaal aan begint. Van alles heeft hier mee te maken; schrijfdoel, tekstsoort, publiek en de verzorging van je werk. Dat zijn allemaal punten waar je op moet letten.

Schrijfdoel, tekstsoorten, publiek, verzorging van je werk

Wat is je schrijfdoel?

Je kunt verschillende schrijfdoelen verwachten, de meest gebruikelijke zijn:

• Informatie geven of vragen
• Overtuigen
• Een mening geven
• Tot handelen aanzetten

Welke tekstsoorten?

In een examen komt meestal één schrijfopdracht voor. Het kan ook gebeuren dat je twee kleinere opdrachten krijgt. Je kunt de volgende tekstsoorten verwachten:

• Zakelijke brief / Formele brief
• Persoonlijke brief / Informele brief / E-mail
• Envelop
• Advertentie

Maar ook:

• Formulier
• Verslag
• Ingezonden stuk
• Affiche / Poster

Voor wie schrijf je?

Voor wie schrijf je? Dat moet je je altijd eerst afvragen. Een brief aan het bestuur van een sportvereniging ziet er anders uit dan een brief aan een vriendin. Voor wie je moet schrijven, verschilt per opdracht. Meestal zijn het mensen uit je omgeving. Bijvoorbeeld; klasgenoten, leeftijdsgenoten, ouders, docenten, geïnteresseerden, hobbyisten, medestanders, tegenstanders, wijkgenoten. Het komt ook voor dat je een brief moet schrijven aan bijvoorbeeld een sportvereniging of aan de politie.

De verzorging van je werk

Het examen wordt beoordeeld aan de hand van een correctievoorschrift (ook als je gaat solliciteren!). Daarin zijn drie onderdelen in opgenomen:

• Inhoud
• Taal, bouw en techniek
• Conventies

Voor al je werk geldt dat het een verzorgde indruk moet maken. Je moet zo foutloos mogelijk schrijven. Ook bij een e-mail.

Een zakelijke brief

Een zakelijke brief wordt ook wel een formele brief genoemd. Je geeft in zo'n brief op een zakelijke manier informatie. De lezer ken je meestal niet persoonlijk. Daarom schrijf je in de u-vorm. Een zakelijke brief kun je op verschillende manieren indelen. Een zakelijke brief heeft een paar kenmerken:

• Naam, straat en huisnummer, postcode en woonplaats van de afzender
• Plaats en datum (bijvoorbeeld: Amsterdam, 13 april 2011)
• Naam, straat en huisnummer, postcode en woonplaats van de ontvanger
• Aanhef (bijvoorbeeld: Geachte mevrouw, of Geachte meneer De Jong)
• Regel wit tussen aanhef en de rest van de tekst
• Regel wit tussen tekst en afsluiting
• Afsluiting (bijvoorbeeld: Hoogachtend, of: Met vriendelijke groeten,)
• Ondertekening en/of naam

Een zakelijke brief heeft alinea's. De opbouw is: Inleidende zin(nen), midden stuk, afsluitende zin(nen). Een voorbeeld van een zakelijke brief is een sollicitatie brief.

Een persoonlijke brief

Een persoonlijke brief wordt ook wel informele brief genoemd. Je hebt een persoonlijke band met degene aan wie je je brief schrijft. Bijvoorbeeld je opa, je vriendin of een kennis. Je schrijft de persoonlijke brief meestal in de jij-vorm. Toch kun je ook wel een persoonlijke brief schrijven en de u-vorm gebruiken. Bijvoorbeeld in een brief aan je opa. Die spreek je misschien wel aan met u. Een persoonlijke brief heeft een paar kenmerken:

• Plaats en datum. Tussen plaats en datum zet je een komma (bijvoorbeeld: Tilburg, 2 februari 2011)
• Aanhef, na de aanhef schrijf je een komma (bijvoorbeeld: Hoi Richard, Beste Els, Lieve opa,)
• Een persoonlijke brief heeft inleidende zinnen, een middenstuk en afsluitende zinnen
• Je moet letten op een alinea-indeling, zet bij elkaar wat bij elkaar hoort
• Schrijf onderaan een groet als: Tot ziens, Groetjes, Heel veel groeten,
• Daaronder vermeld je je naam

Een persoonlijke brief kun je ook e-mailen. Probeer zo weinig mogelijk spelfouten te maken.

Een kleine advertentie

In een kleine advertentie:

• Kun je bijvoorbeeld iets te koop aanbieden/vragen
• Staat in weinig regels veel informatie (bijvoorbeeld: kwaliteit, kosten, kleur, leeftijd van het product)
• Staan vaak afkortingen (gebruik alleen bekende afkortingen zoals t.k. (te koop), z.g.a.n. (zo goed als nieuw) etc)
• Krijgt iedere letter en elk leesteken één hokje
• Laat je tussen de woorden een hokje open
• Geef je altijd je adres of telefoonnummer