Ted Robinson: Maakt school creativiteit kapot?

In zijn populaire TED Talk “Do schools kill creativity?” stelt Sir Ken Robinson dat de huidige onderwijssystemen niet in balans zijn. Zijn toespraak zou samengevat kunnen worden als een pleidooi voor creativiteit, en een systeem waarin creativiteit niet langer ondermijnd, maar gekoesterd en op waarde geschat wordt. Hoewel zijn toespraak niet direct en in zijn geheel toepasbaar is op de Nederlandse situatie, is het toch de moeite waard deze te beluisteren.

Wie is Ken Robinson?

In Ken Robinson's TED Talk, bespreekt hij de noodzaak van een radicale herziening van de onderwijssystemen, met een bijzondere nadruk op creativiteit. Sir Ken Robinson is een internationaal gerenommeerde autoriteit en spreker op het gebied van de ontwikkeling van creativiteit, innovatie en kunst. Hij heeft samengewerkt met regeringen, bedrijven en culturele organisaties in Europa, Azië en de VS. Hij ontving vele onderscheidingen en eredoctoraten. Hij heeft ook talrijke boeken geschreven over de ontwikkeling van creativiteit, waaronder de in 2009 gepubliceerde bestseller ‘The Element: How Finding Your Passion Changes Everything’. Sir Ken werd geboren in Liverpool en woont nu in Los Angeles. Zijn immens populaire TED Talk "Do schools kill creativity?" is gevuld met geestige uitweidingen en anekdotes, maar zijn belangwekkende en radicale boodschap is duidelijk, en biedt stof tot nadenken aan zowel voor- als tegenstander.

Kinderen zijn van nature creatief

Robinson vertelt een verhaal van een klein schoolmeisje waaraan de leraar vraagt wat ze aan het tekenen is. Ze antwoordt dat ze een tekening van God maakt. "Maar niemand weet hoe God eruit ziet", antwoordt de leraar. "Oh, maar zodra ik klaar ben, weten ze het wel!" antwoordde het meisje. Met dit verhaaltje maakt Robinson het punt dat kinderen niet bang zijn om het fout te hebben. Ze proberen van alles, en het komt simpelweg niet bij hen op dat je niet creatief zou kunnen zijn - dat is iets wat we leren gedurende onze schoolcarrière, waar we opgeleid worden tot niet-kunstenaars.

Onderwijssystemen

Robinson stelt dat "creativiteit in scholen even belangrijk is als lezen en schrijven en dient behandeld te worden met dezelfde status". Elk onderwijssysteem heeft ongeveer dezelfde hiërarchie van onderwerpen met wiskunde en talen aan de top, dan geesteswetenschappen, en dan kunsten aan de onderkant. Beeldende kunst en muziek hebben dan weer een hogere status dan drama en dans. Robinson vraagt waarom dans niet dagelijks wordt onderwezen in de scholen. Dat is omdat het onderwijs is gericht op academische bekwaamheid; de systemen zijn tot stand gekomen, omdat deze onderwerpen het meest nuttig zijn voor het latere werk. Een ontluikende kunstenaar wordt verteld: "Hiermee zul je nooit een baan krijgen!". Daarom denken een groot aantal zeer getalenteerde en creatieve mensen dat ze dat niet zijn, omdat hun capaciteiten zijn niet in de gewaardeerde hoek zitten.

Intelligentie

Robinson zegt dat intelligentie drie aspecten heeft:

• Het is divers - het is visueel, auditief, kinesthetisch en abstract.
• Het is dynamisch en heel interactief. Hij definieert creativiteit als 'het proces van het hebben van originele ideeën die waardevol zijn", en dit komt tot stand door de interactie tussen al die verschillende manieren van kijken.
• Het is “apart” en duidelijk aanwijsbaar.

Gillian Lynne

Robinson vertelt dan het verhaal van choreografe Gillian Lynne. Gillian presteerde slecht op school in de jaren 1930; haar leraar zei dat ze een leerstoornis had. Haar moeder nam haar mee naar een specialist. Na een 20 minuten durend gesprek, verliet de arts de kamer met de moeder, zette de radio aan, en vervolgens keken de twee op toen ze zagen hoe Gillian begon te dansen op de muziek. Wat de dokter zag was dat Gillian niet ziek was - zij was een danseres. Haar moeder nam haar mee naar een dansschool. Uiteindelijk studeerde ze af en werd een zeer beroemde en succesvolle regisseuse en choreografe. In een andere situatie kan zo'n kind een zware diagnose krijgen en aan de medicijnen gaan.

Dit is wat Robinson bedoeld wanneer hij zegt dat intelligentie ook “apart” is (“distinct”); het kan gevonden worden in zeer specifieke gebieden en talenten: Gillian’s intelligentie werd zichtbaar in haar dansen.

Pleidooi voor balans

Robinson benadrukt dat we moeten nadenken over de fundamentele beginselen waarop we het opleiden van onze kinderen gebaseerd hebben. Hij stelt dat we onze creatieve capaciteiten moeten zien voor de rijkdom ze zijn. De taak van scholen is het opleiden van het hele wezen, zodat kinderen echt voorbereid worden op de toekomst. Zijn lezing is een pleidooi voor balans.