Biologie: De vier rijken

Er zijn ontzettend veel soorten organismen. Wanneer organismen op elkaar lijken en zich met elkaar kunnen voortplanten, worden deze organismen een soort genoemd. Binnen de biologie wordt er onderscheid gemaakt tussen al deze soorten in vier verschillende rijken. Alle soorten organismen kunnen hiermee worden ingedeeld. Er wordt onderscheid gemaakt tussen planten, dieren, bacteriën en schimmels. Er zijn een aantal kenmerken waarop organismen worden ingedeeld in de vier rijken. Men kijkt of er een celwand, een celkern en bladgroenkorrels aanwezig zijn. Soms kan niet ieder organisme worden ingedeeld. Die worden ingedeeld in een vijfde rijk, het rijk van de Protisten. Het vijfde rijk wordt niet overal erkend.

• Plantenrijk
• Dierenrijk
• Schimmelrijk
• Bacteriënrijk
• Protistenrijk
• Oude indeling
• Prokaryoten en eukaryoten
• Samenvatting

Plantenrijk

Wanneer je een organisme wilt indelen bij het rijk van de planten, moet het organisme aan een aantal voorwaarden voldoen. De cellen van het organisme moeten een celwand hebben. Ook moeten de cellen een celkern hebben en moeten er bladgroenkorrels in de cellen zitten. Planten zijn over het algemeen meercellig.

Dierenrijk

Ook het rijk van de dieren heeft een aantal voorwaarden waaraan een organisme moet voldoen. De cellen van het organisme mogen geen celwand hebben. Ook hebben de cellen geen bladgroenkorrels. Toch hebben de cellen van de organismen wel een celkern. Ook dieren zijn over het algemeen meercellige organismen.

Schimmelrijk

Om ingedeeld te kunnen worden in het rijk van de schimmels zijn er een aantal voorwaarden waaraan een organisme moet voldoen. Cellen van schimmels hebben net als cellen van planten een celwand. Daarom werden schimmels vroeger in het plantenrijk ingedeeld. Ook hebben cellen van schimmels een celkern. Schimmels werden uiteindelijk ingedeeld in een apart rijk omdat ze geen bladgroenkorrels in de cellen hebben. Er zijn eencellige schimmels en meercellige schimmels.

Bacteriënrijk

Ook het rijk van de bacteriën heeft een aantal voorwaarden waaraan een organisme moet voldoen. De cellen van bacteriën moeten een celwand hebben. Daarom werden bacteriën vroeger ingedeeld in het plantenrijk. Toch verschillen bacteriën heel anders dan planten. De cellen van bacteriën hebben namelijk geen celkern. Ook hebben ze geen bladgroenkorrels. Bacteriën werden daarom ingedeeld in een apart rijk. Bacteriën zijn over het algemeen eencellige organismen.

Protistenrijk

In sommige gevallen wordt er ook een vijfde rijk ter sprake gebracht. Niet alle organismen kunnen namelijk in de eerste vier rijken worden ingedeeld. Ze voldoen niet aan de voorwaarden van die rijken. Het vijfde rijk wordt het rijk van de Protisten genoemd. Alle organismen die niet ingedeeld kunnen worden, krijgen hier een plekje. Het protistenrijk wordt niet overal erkend. Een aantal voorbeelden van protisten zijn sporendiertjes, amoeben en kiezelwieren.

Oude indeling

Vroeger maakte men maar onderscheid tussen twee verschillende rijken. Het rijk van de planten en het rijk van de dieren. De bacteriën en de schimmels waren bij die indeling ook ondergebracht binnen het rijk van de planten. Later werd besloten dat bacteriën en schimmels nogal verschilden van de planten. Ze hadden andere celkenmerken zoals eerder is beschreven. Daarom kregen bacteriën en schimmels elk hun eigen rijk.

Prokaryoten en eukaryoten

Het kan voorkomen dat organismen bestaan uit cellen waarvan de kern geen celmembraan heeft. Deze organismen worden prokaryoten genoemd. Over het algemeen gaat het hier om bacteriën. Dieren planten en schimmels vallen onder de eukaryoten. Deze organismen hebben in iedere cel binnen het kernmembraan DNA zitten.

Samenvatting

Er zijn dus miljoenen soorten organismen. Deze organismen kun je indelen in vier grote groepen. Dit worden ook wel de vier rijken genoemd. Afhankelijk van een aantal kenmerken worden de organismen ingedeeld in het dierenrijk, het plantenrijk, het schimmelrijk en het bacteriënrijk. Sommige organismen passen in geen enkel rijk. Die worden ingedeeld bij een zogenaamd vijfde rijk, het rijk van de protisten. Er kan ook nog een onderverdeling worden gemaakt tussen prokaryoten en eukaryoten. Bacteriën vallen onder de prokaryoten en dieren, planten en schimmels vallen onder de eukaryoten.