Passieve vorm van het werkwoord in het Zweeds

In het Zweeds bestaat er een passieve vorm van het werkwoord. Ook wel de lijdende vorm genoemd. Deze vorm wordt in het Zweeds vaak gebruikt en daarom is het belangrijk te weten wat deze vorm inhoudt, wanneer je hem gebruikt en hoe je hem moet vervoegen. Deze vorm heet ook wel de genitiv. In dit artikel ook enkele voorbeelden.

Wanneer gebruik je de passieve vorm ?

a) Je gebruikt de passieve vorm als het niet duidelijk wie iets doet en de handeling zelf centraal staat

In een zin zonder passieve vorm staat er dan vaak man

Voorbeeld: Dörrarna öppnas klockan fem ( De deuren gaan om vijf uur open of de deur werd om vijf uur geopend
Man öppnar dörrarna klockan fem ( Men opent de deuren om vijf uur)

Hieronder een voorbeeld met stänga.
Ook in de verleden tijd wordt de s-vorm gebruikt:

• Fönstret stängs= Het raam wordt gesloten
• Fonstret stängdes= Het raam werd gesloten
• Fonstret har stängts= Het raam is gesloten (geworden)
• Fonstret hade stängts= Het raam was gesloten ( geworden)

b) Je mag de passieve vorm ook gebruiken als je wel weet wie de handeling verricht.

Je zou in het Nederlands dan een vorm met worden gebruiken. In het Zweeds kan je ook bli+ perfect particip( worden+ voltooid deelwoord) gebruiken als je een passieve vorm wil maken. Alleen zul je deze vorm niet heel veel zien voorkomen.

• Mannen öperarades av läkaren
• Mannen blir öpererad av läkaren

c) In het Zweeds zijn ook veel werkwoorden die je alleen maar bestaan met de s vorm.

Hoewel deze werkwoorden actief gebruikt worden eindigen ze toch altijd op s. Deze werkwoorden heten deponens werkwoorden. Enkele voorbeelden zijn: hoppas (hopen), lyckas ( lukken,slagen) minnas ( herinneren) trivas( het leuk vinden)

d) Wanneer een werkwoord iets zegt over de spreker zelf en over een ander dan wordt ook de s-vorm gebruikt.

Träffas( elkaar ontmoeten) Vi träffas klockan sju. We ontmoeten elkaar om zeven uur.
Zonder s-vorm zeg je: Vi träffar varandra klockan sju

e) In advertenties gebruikt men ook een s vorm.

• köpes = te koop gevraagd
• säljes = te koop aangeboden
• uthyres = te huur aangeboden

f) Hieronder een schema voor de vervoeging van de werkwoorden met bijvoeglijk gebruik

Han har stängt dörren= Hij heeft de deur gesloten.

• Dörren har stängd= De deur is gesloten. Eindigt op d want Dör is een en woord.
• En stängd dörr = Een ges loten deur.
• Den stängda dörren = De gesloten deur.

In het Zweeds is de bijvoeglijke vorm van het werkwoord anders dan de voltooide vorm. Dit is lastig en daarom is het belangrijk er aandacht aan te besteden.

Je zegt bijvoorbeeld: Jag har stängt dörren. Ik heb de deur gesloten. Maar je zegt niet en stängt dörr. Zoals in het voorbeeld hierboven dien je weer rekening te houden met het geslacht van het zelfstandig naamwoord, en of het enkelvoud of meervoud is.